MAE: Stężenie CO2 w atmosferze znów szybko rośnie
Jeszcze niedawno globalne emisje dwutlenku węgla spadały z powodu niższego zapotrzebowania na energię podczas lockdownów. Teraz znów gwałtownie rosną. Jedną trzecią CO2 wpompowują do atmosfery Chiny. Polska na liście emitentów zajmuje 20 miejsce.
W 2020 r. przy spalaniu paliw kopalnych na całym świecie wyemitowano 31,5 gigaton (Gt) CO2 - informuje Międzynarodowa Agencja Energetyczna (MAE). Z powodu pandemii Covid-19 globalne emisje spadły o 5,8 proc. w stosunku do 2019 r. Wówczas wynikało to ze spadku zapotrzebowania na energię przy jednoczesnym zwiększającemu się udziałowi energii ze źródeł odnawialnych w światowej energetyce.
W tym roku emisje znów jednak gwałtownie rosną. Agencja alarmuje, że średnia koncentracja CO2 w atmosferze osiągnęła 412,5 cząsteczek na milion. To oznacza, że stężenie dwutlenku węgla jest o połowę wyższe niż przed rewolucją przemysłową.
Zgodnie z przewidywaniami MAE, w 2021 r. globalna emisja CO2 wynikająca ze spalania paliw kopalnych wzrośnie o 4,8 proc. Nie osiągnie jednak poziomu z 2019 r. Z szacunków MAE wynika, że za wzrost emisji odpowiada przede wszystkim zwiększone spalanie węgla i gazu. Transport morski i lotniczy wciąż nie wróciły do stanu sprzed pandemii, dlatego na świecie również w 2021 r. zużyje się mniej ropy naftowej niż przed pandemią.
Chiny emitują najwięcej CO2
Gospodarki krajów rozwijających się i rynków wschodzących odpowiadają za ponad dwie trzecie światowej emisji CO2, podczas gdy udział krajów rozwiniętych ulega stałemu, strukturalnemu spadkowi (mimo popandemicznego odbicia o 4 proc. w 2020 r.) - informuje MAE w raporcie "Globalny Przegląd Energetyczny 2021".
Największym emitentem dwutlenku węgla na świecie pozostają Chiny, które w 2006 r. wyprzedziły znajdujące się dotąd na pierwszym miejscu USA. W 2019 r. emisja Chin wyniosła 10,1 Gt (według organizacji Global Carbon Project), czyli około jednej trzeciej emisji CO2 na całym świecie.
Udział Chin w globalnej emisji dynamicznie rósł w ostatnich dekadach. W 1975 r., gdy na całym świecie wytwarzano 16,9 Gt, Chiny po raz pierwszy wyemitowały ponad gigatonę CO2 i prześcignęły pod względem emisji Japonię. W 1989 r. Chiny wyprodukowały więcej CO2 niż ZSRR, w 2002 r. prześcignęły pod względem emisji Unię Europejską.
Według MAE emisja dwutlenku węgla w Chinach urośnie w 2021 r. o 6 proc., a większość tego wzrostu (70 proc.) będzie spowodowana spalaniem węgla. W Chinach pomimo szybkiego wzrostu produkcji energii ze źródeł odnawialnych, elektrownie węglowe wytworzyły w 2021 r. o 330 TWh energii więcej niż w 2019 r. (wzrost o 7 proc.) - zauważa Agencja.
Emisje CO2 w przeliczeniu na mieszkańca
Drugim największym emitentem pozostają USA, w 2019 r. spalanie paliw kopalnych w tym kraju spowodowało 5,2 Gt CO2. MAE zauważa jednak, że emisje w tym kraju wciąż nie wrócą do poziomu z 2019 r. i w 2021 r. będą o 20 proc. mniejsze niż w 2005 r.
W całej Unii Europejskiej w 2019 r. wyemitowano 2,9 Gt CO2, w Indiach - 2,6, Gt, w Rosji - 1,6 Gt, w Japonii 1,1 Gt. Według Global Carbon Project Polska znajdowała się w 2019 r. na 20 miejscu listy krajów wytwarzających najwięcej CO2, z 323 Mt emisji.
Z przygotowanego przez portal Our World in Data zestawienia pokazującego roczną emisję CO2 w tonach w przeliczeniu na mieszkańca w 2017 r. wynika, że najwięcej dwutlenku węgla na osobę emitują państwa Zatoki Perskiej. Wartość dla Kataru wynosiła 38 ton na osobę, dla Kuwejtu - 25, dla Bahrajnu - 21.
Na każdego mieszkańca ziemi w 2017 r. przypadało średnio 4,73 emitowanych ton dwutelnku węgla. Dla Chin ten wskaźnik wynosił 7,1, dla USA - 16, dla UE - 8,2, dla Indii - 1,9, dla Rosji 11,5, dla Japonii - 8,7, dla Polski - 8,5.