Kraków pierwszym miastem ze Strefą Czystego Transportu. Jeszcze w tym roku

Stworzenie Strefy Czystego Transportu wymusiła decyzja sejmiku wojewódzkiego i opracowanego na nim Wojewódzkiego Programu Ochrony Powietrza. 

Dokument zakłada zamknięcie terenów wewnątrz drugiej obwodnicy, czyli de facto centrum miasta, dla ruchu pojazdów produkowanych przed 2006 rokiem w przypadku silników benzynowych i 2011 w przypadki diesli, które nie spełniają norm emisji spalin EURO 4 i 5.

- Miasto zostało zobligowane, aby wprowadzić takie rozwiązanie do 24 grudnia 2022 roku - wyjaśniała na łamach Rzeczpospolitej Kamil Popiela, z krakowskiego magistratu

Urzędniczka zastrzegła jednak, że o tym, które z pojazdów zostaną objęte zakazem wjazdu, ostatecznie zdecydują mieszkańcy wewnątrz drugiej obwodnicy, podczas konsultacji społecznych. Te przygotowano, by zapobiec ewentualnemu wykluczeniu komunikacyjnemu. Jak dodała Kamila Popiela, lokatorzy domów w centrum objętym strefą będą okresem przejściowym podczas którego będą musieli dostosować się do nowych realiów. Jego długość również ma zostać określona również podczas konsultacji.

Miasto rozważa również rekompensaty, które miałyby pomóc mieszkańcom w zaadaptowaniu się do powstałej Strefy Czystego Transportu. Pierwszą propozycją jest zakup dwuletnich biletów komunikacji miejskiej, które cieszą się dużą popularnością. Wśród innych pomysłów, jest też dofinansowanie do zakupu rowerów ze wspomaganiem elektrycznym.

Władze Krakowa od lat podejmują wysiłki, które mają pomóc osiągnąć neutralność klimatyczną. Pierwszym ważnym krokiem była wymiana tzw. Kopciuchów, czyli pieców węglowych. Akcja przyniosła widoczne efekty. Urzędnicy zastrzegają jednak, że efekt będzie dostrzegalny dopiero po wykluczeniu z ruchu największych emitentów spalin, czyli kilkunasto i kilkudziesięcioletnich samochodów, które stanowią aż 12 procent wszystkich pojazdów w mieście. Przeprowadzone w 2019 roku badania pokazały, że odpowiadają one za połowę zanieczyszczeń samochodowych.

Warto przypomnieć, że to kolejne podejście Krakowa do wprowadzenia Strefy Czystego Transportu. Pierwsze podejście do jej stworzenia uczyniono już w 2018 roku. Zakazem wjazdu dla starych samochodów objęto wówczas teren Kazimierza. Jak informuje "Rzeczpospolita" po trzech miesiącach działania, w marcu 2019 roku strefa została "rozmontowana" przez rajców miejskich, którzy zmienili uchwałę w taki sposób, że de facto mógł wjechać tam każdy pojazd.

Jak informuje Szymon Bujalski, dziennikarz dla klimatu, według badań w Krakowie z powodu nadmiernej emisji dwutlenku azotu (czyli smogu samochodowego) umiera rocznie 211 osób, jeśli punktem wyjścia są nowe normy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2021 r.,

- Choć badania, o których mowa dotyczyły okresu do 2018 r., trudno przyjąć, że sytuacja poprawiła się. W samym okresie 2017-2019 liczba zarejestrowanych samochodów na 1000 mieszkańców Krakowa wzrosła z 611 do 660 - pisze Bujalski.

Wprowadzenie Stref Czystego Transportu planują też inne miasta. Przygotowania do przeprowadzenia analizy, która ma określić korzyści i koszty wprowadzenia takiej strefy przygotowuje już stołeczny magistrat. Raport ma powstać jeszcze w tym roku. Nad wprowadzeniem stref swoich pracują też Gdańsk i Łódź.