Wielki kanał w Azji. Z Mekongu do morza kosztem przyrody?
Rząd Kambodży świętuje. Premier kraju Hun Manet zainaugurował kontrowersyjny projekt budowy kanału o wartości 1,7 mld dolarów. Z budowy Funan Techo, który połączy rzekę Mekong z morzem, nie są zadowoleni ekolodzy.
Funan Techo ma liczyć 180 km długości i ok. 100 m szerokości. Kanał będzie ciągnął się od brzegu rzeki Mekong aż do morza w Zatoce Tajlandzkiej. Premier Kambodży Hun Manet uważa ten projekt za priorytetowy, a podczas poniedziałkowej inauguracji przyznał, że kanał powstanie za wszelką cenę.
Celem inwestycji jest przede wszystkim ominięcie wietnamskich portów leżących w Delcie Mekongu. Dolny bieg rzeki jest najważniejszym szlakiem komunikacyjnym w Indochinach, a statki morskie dopływają do Phnom Penh, stolicy Kambodży.
Wielki projekt i wątpliwości
Premier Kambodży Hun Manet powiedział podczas poniedziałkowej uroczystości, że 180-kilometrowy kanał przyczyni się do krajowego wzrostu gospodarczego. Budowa drogi wodnej ma potrwać do 2028 r. Chociaż z okazji rozpoczęcia drążenia Funan Techo wmurowano kamień węgielny pod budowę, to nie wiadomo do końca, kto sfinansuje ten projekt.
W 2023 r. chiński gigant budowlany China Road and Bridge Corporation (CRBC) zgodził się na przeprowadzenie studium wykonalności projektu. Rząd Kambodży zasugerował wówczas, aby chińska spółka sfinansowała część budowy kanału. Firma CRBC nie poinformowała jednak, że podejmie się tego zadania.
Przełomowa inwestycja o wartości ponad 1,7 mld dolarów ma według premiera Kambodży stanowić alternatywę dla kontenerów, które obecnie przekraczają granicę z Wietnamem. Rząd chce również zwiększyć dochody kraju i utworzyć nowe miejsca pracy. Kambodża jest uważana za jeden z najbiedniejszych krajów w Azji Południowo-Wschodniej.
Plany Kambodży nie do końca zadowalają stronę wietnamską. Ograniczenie transportu przez Wietnam może wpłynąć między innymi na zmniejszenie dostępności wody używanej do produkcji ryżu w Wietnamie. Cała Dolina Mekongu na Równinie Kambodżańskiej pokryta jest plantacjami ryżu. Kambodża powiadomiła Komisję Rzeki Mekong (MRC) o swoich planach ws. Funan Techo. Wietnam poinformował, że chce uzyskać więcej informacji na temat tego projektu.
Wielki kanał i 1200 gatunków ryb w Mekongu
Projekt budowy kanału martwi też ekologów. Działacze na rzecz ochrony środowiska ostrzegają od dawna przed działaniami, które generują liczne zanieczyszczenia w rzece. To m.in. wydobycie piasku i wzmożony handel drogą wodną.
Wicepremier Sun Chanthol powiedział, że projekt nie wpłynie negatywnie na środowisko, a wręcz przeciwnie. Polityk stwierdził, że przyczyni się do skutecznego nawadniania ziemi i będzie sprzyjać połowom ryb. Z kolei skrócenie trasy według Kambodży przyczyni się do mniejszej emisji gazów cieplarnianych.
W Mekongu żyje około 1200 gatunków ryb. Szacuje się, że około 1/4 światowych ryb słodkowodnych jest poławiana w jednej z najdłuższych rzek Azji. Rocznie poławia się około 1,3 milionów ton ryb.
Rzeka Mekong ma prawie 4900 km długości i płynie przez sześć krajów: Chiny, Birmę, Tajlandię, Laos, Kambodżę i Wietnam. Kambodża, Laos, Wietnam i Tajlandia są sygnatariuszami porozumienia z 1995 roku, które reguluje podział zasobów rzeki.
Mekong to najdłuższa rzeka na Półwyspie Indochińskim. Jest czwartą najdłuższą rzeką w Azji i dziewiątą na świecie.
