Prehistoryczna "roślina-kosmita". Jej genom nie pasuje do żadnego gatunku
Oprac.: Natalia Charkiewicz
Przeprowadzono ponowne badania skamieniałej rośliny znalezionej w stanie Utah w USA. Wynik zaskoczył wszystkich. Roślina sprzed 47 mln lat nie posiada wspólnego genomu z żadnym z gatunków drzew i krzewów - wymarłych czy istniejących.
Miasteczko Rainbow w stanie Utah było otoczone przez kopalnie, gdzie wydobywano asfaltyt. Rainbow leżało blisko formacji geologicznej Green River, która zawierała skamieniałości z epoki eocenu, czyli okresu 56-34 mln lat temu. I to właśnie w Green River Formation znaleziono pozostałości po prehistorycznej roślinie. Był to rok 1969.
Roślina jedyna taka we wszechświecie
Analiza liści nie pozwoliła określić, do jakiego gatunku należy odkryta roślina. Naukowcy nazwali ją Othniophyton elongatum, czyli w wolnym tłumaczeniu „roślina-kosmita”. Przeprowadzono analizę unerwienia, która wskazała, że roślina przypomina znane wtedy gatunki z rodziny araliowatych (Araliaceae).
Sprawa byłaby zamknięta, gdyby nie spostrzegawczość i dociekliwość Stevena Manchestera, kuratora działu paleobotaniki Muzeum Historii Naturalnej Florydy, specjalista od znaleziska z Utah.
W czasie oglądania zbiorów paleobotanicznych znajdujących się w Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley Manchester zauważył bardzo dobrze zachowane szczątki rośliny. Ponowna analiza wykazała, że skamieniałości z Utah, i te, które znajdowały się w Berkeley, to ta sama roślina. Ale skamieniałości przechowywane na uniwersytecie były o wiele bogatsze - oprócz liści zawierały też zdrewniałe łodygi i owoce. To wskazało, że “roślina-kosmita” faktycznie jest spokrewniona z araliowatymi (w tym m.in. z żeń-szeniem czy bluszczem).
Ponowne badania po latach
National Geographic informuje, że badania opublikowane w "Annals of Botany" zostawiają więcej pytań niż odpowiedzi. Mimo stosowania o wiele bardziej zaawansowanych narzędzi badawczych niż 50 lat temu. Wykorzystano m.in. sztuczną inteligencję.
Badacze nie znaleźli żadnych roślin spokrewnionych z “rośliną-kosmitą”. Ani wśród roślin, jakie obecnie występują na Ziemi, ani wśród roślin wymarłych. Co więcej - mimo owocowania zachowała pręcik i męski organ rozrodczy.
Zwykle pręciki opadają w miarę rozwoju owocu (...). Nie widzieliśmy tego u współczesnych gatunków.
To nie koniec zaskakujących odkryć
Przypadek “rośliny-kosmity” nie jest odosobniony. Niedawno informowaliśmy o niezwykłej wyprawie do Peru, która poskutkowała odkryciem aż 27 nowych gatunków zwierząt. I to nie tylko bezkręgowców, których znajduje się wciąż wiele, ale kręgowców. Wśród nich - świetnie pływający gryzoń o kolczastych włosach.
Znaleziono 27 nowych gatunków kręgowców, w tym osiem nowych gatunków ryb, trzy gatunki płazów i gryzonie takie jak nowy kolcowłosek, którego gatunku jeszcze nie nazwano. Nie koniec na tym, bo 48 innych zwierząt to potencjalnie nowe gatunki, ale to wymaga jeszcze badań i sprawdzenia. W każdym razie mamy do czynienia z wielkim bogactwem nowych form życia w Amazonii.