Walenie
Czwartek, 18 stycznia 2024 (16:27)
Aktualizacja Czwartek, 25 kwietnia 2024 (15:26)
Walenie to infrarząd ssaków. Zaliczają się do nich gatunki, które żyją wyłącznie w ocenach i takie występujące na pograniczu mórz i oceanów. Waleniem jest także delfin słodkowodny, który zamieszkuje rzeki.

Walenie - najważniejsze informacje
-
Rząd:
cetartiodactyla
-
Gromada:
ssaki
-
Typ:
strunowce / kręgowce
-
Królestwo:
zwierzęta
Jak porozumiewają się walenie?
Wśród waleni wyróżnia się fiszbinowce i zębowce. Te pierwsze filtrują pokarm z wody za pomocą fiszbin. Żywią się planktonem i krylem. Natomiast zębowce jędzą większe ryby, skorupiaki, a niekiedy również ptaki i inne walenie.
Niektóre walenie żyją samotnie, a inne tworzą duże, trwałe stada (np. orki). Są wśród nich gatunki znane z sezonowych migracji między żerowiskami. Jednak są też zwierzęta, które przez całe życia pozostają na tym samym obszarze.
Walenie świetnie komunikują się między sobą. Wykorzystują do tego bogaty repertuar dźwięków. Te ogromne ssaki potrafią gwizdać, jęczeć, piszczeć i ćwierkać. Wydawanie i odbieranie odgłosów służy im także do echolokacji. Organem odpowiedzialnym za tę umiejętność jest melon – organ tłuszczowy znajdujący się z przodu głowy tych ssaków.
Gody waleni odbywają się raz w roku. Ciąża u tych zwierząt trwa kilkanaście miesięcy i zwykle kończy się urodzeniem jednego młodego. Cielę przychodzi na świat ułożone ogonem do przodu. Matki opiekują się młodymi nawet przez 2 lata.
Jak wyglądają walenie?
Walenie mają do 30 m długości i mogą ważyć do 190 t. Mają również grubą warstwę tkanki tłuszczowej, która chroni je przed zimnem i pomaga im utrzymać odpowiednią temperaturę ciała. U niektórych gatunków obserwuje się dymorfizm płciowy, a u innych nie. Walenie wyróżnia:
- opływowy kształt ciała, który redukuje opory wody podczas pływania;
- pozioma płetwa ogonowa i pomagające w sterowaniu płetwy piersiowe, które przypominają wiosła;
- płetwa grzbietowa – występuje ona u większości gatunków;
- otwór nosowy ulokowany w górnej części czaszki;
- skóra w kolorze szarym, szaroniebieskim, czarnym lub różowym. Bywa, że jest ona nakrapiana.
Czy walenie są pod ochroną?
Większość dużych gatunków waleni jest zagrożona i podlega ochronie. Dotyczy to także wodnego ssaka żyjącego w Polsce, czyli morświna.
Za ograniczenie populacji tych zwierząt odpowiada wielorybnictwo, które uprawiano do połowy XX wieku. Dziś nie można łowić waleni dla celów komercyjnych. Dopuszczone są połowy związane tradycjami tubylczymi (np. na Syberii). Walenie łowi się też (oficjalnie) w celach naukowych – np. w Japonii i Norwegii.
Dużym zagrożeniem dla tych zwierząt jest przemysł wydobywczy związany z pozyskiwaniem ropy naftowej. Powoduje on duże natężenie hałasu, który zakłóca echolokację i komunikację między waleniami. Może też prowadzić do ich trwałego ogłuszenia.
Ich warunki życia pogarszają się ze względu na zmiany klimatyczne. Zdarza się też, że przypadkowo zaplątują się w sieci rybackie.
Ciekawostki o waleniach
- Niektóre walenie żyją nawet 200 lat – należą one do gatunku wali grenlandzkich.
- Walenie nie interesują się ludźmi. Jednak zdarzało im się przypadkowo połykać nurków!
- Finwal w ciągu 2 sekund wydycha ok. 1500 l powietrza.
- Orki to wyjątkowo drapieżne walenie. W ciele jednej z nich znaleziono aż 24 delfiny!
- Do rzędu waleni należy ok. 80 gatunków ssaków. Są to m.in. delfiny, kaszaloty, płetwale błękitne i białuchy.
- Naukowcy szacują, że płetwal błękitny połyka nawet 10 mln kawałków plastiku dziennie.
Temat Walenie znajdziesz również w serwisie:
Walenie - Wiadomości
-
Wieloryby rozwożą wielki skarb. Nikt o tym nie wiedział
Poniedziałek, 24 marca (14:07)Nie ma zbyt wielu lepszych morskich podróżników niż wieloryby. Wiele ich gatunków migruje na tysiące kilometrów, odwiedza różne morza i oceany, różne środowiska. Natura postanowiła to... -
Wieloryby wkraczają do Europy. Nie było ich tutaj od dziesiątków lat
Sobota, 22 marca (09:32)U wybrzeży Wielkiej Brytanii coraz częściej pojawiają się humbaki. Wielotonowe ssaki, mierzące nawet 15 metrów długości, zimą były obserwowane od wybrzeży hrabstwa Kent po wyspy Scilly.... -
340 ton wagi? Wreszcie wiemy, czy to było największe zwierzę w dziejach
Sobota, 8 marca (17:27)To było być może największe odkrycie naukowe 2023 roku. To wtedy gruchnęła wieść, że w Peru odnaleziono szczątki pradawnego walenia o ogromnych rozmiarach, który przebijał współczesne... -
Wyglądają jak pływające jednorożce. Dron nagrał po co im tak długie zęby
Czwartek, 6 marca (13:31)Narwale fascynują ludzi od lat. Niewykluczone, że to ich wystające z pysków ogromne i śrubowate zęby podobne do rogów stały się początkiem legend o jednorożcach. Nowe nagrania z dronów... -
Wieloryb krąży po Bałtyku, nie opuszcza go. Wpłynął do portu w Świnoujściu
Niedziela, 2 marca (09:46)Humbak, który nie tak dawno zaplątał się w sieci w Międzyzdrojach bynajmniej nie opuścił wód Morza Bałtyckiego. Nadal jest przy polskich brzegach i wpłynął właśnie do portu w Świnoujściu.... -
Wieloryb pobił wszelkie rekordy. Zdumiał wszystkich swą determinacją
Czwartek, 12 grudnia 2024 (09:37)Ile czasu można poświęcić i ile kilometrów przebyć w poszukiwaniu idealnej partnerki? Wieloryby zwane humbakami dostarczają rekordowej odpowiedzi na to pytanie. Samiec humbaka, o którym... -
Słyszą lepiej, niż myśleliśmy. To bardzo zła wiadomość
Wtorek, 26 listopada 2024 (11:56)To, że wieloryby i inne walenie mają znakomity słuch, wiemy. Nie tak łatwo jednak dokładnie zbadać, jaka jest skala dźwięków słyszanych przez te zwierzęta. Dopiero teraz się to udało, gdy... -
Szkielet wieloryba stoi w muzeum 26 lat. I coś z niego wycieka
Czwartek, 17 października 2024 (11:42)Sporo miejsca wymaga w każdym muzeum historii naturalnej szkielet wieloryba, zwłaszcza tak dużego jak płetwal błękitny. I robi on zawsze wielkie wrażenie. Ten umieszczony w New Bedford...
Walenie - Wideo
-
Najmniejsze delfiny świata giną na naszych oczach!
Środa, 19 czerwca 2013 (03:34)Delfiny Maui to najmniejsze i najrzadsze morskie walenie na świecie. Do dziś przetrwało niewiele ponad 50 osobników, ale i ich życie jest zagrożone. Tak zwane skrzelowe sieci rybackie -...