Jeżówka

Aktualizacja

Jeżówka (Echinacea Moench) to rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie jest popularnie wykorzystywana w medycynie tradycyjnej. Jeżówki mają charakterystyczne kwiaty z dużym, stożkowatym środkiem i promieniście rozłożonymi płatkami w kolorze różowym, purpurowym lub białym. Roślina jest ceniona za swoje właściwości immunostymulujące i często stosowana w preparatach wspomagających odporność.

Jeśli zapewnisz jeżówce odpowiednie stanowisko i glebę, to odwdzięczy się ona bujnym kwitnieniem
Jeśli zapewnisz jeżówce odpowiednie stanowisko i glebę, to odwdzięczy się ona bujnym kwitnieniem123RF/PICSEL

Jeżówka - najważniejsze informacje

Rodzaj:
jeżówka
Rodzina:
astrowate
Rząd:
astrowce
Gromada:
rośliny naczyniowe
Królestwo:
rośliny

Jeżówki pochodzą z Ameryki Północnej. Porastają tam tereny otwarte i prerie. Zostały introdukowane także w innych rejonach świata i dziś porastają m.in. niektóre obszary Ameryki Południowej i Środkowej, Azji oraz Europy. 

W Polsce jeżówka nie rośnie w środowisku naturalnym. Jest gatunkiem uprawnym, który jednak nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji.

Jak wygląda jeżówka?

Wśród rodzaju jeżówek wyróżnia się 9 gatunków. To mrozoodporne byliny, które dorastają do nawet 1,5 m wysokości. 

Łodyga jeżówek jest wzniesiona i nieznacznie rozgałęziona. W zależności od gatunku byliny może mieć różny odcień – od zielonego po czerwony.

Liście tych roślin są grube i błyszczące. Mogą mieć kształt jajowaty lub lancetowato-jajowaty. Powierzchnia liści jest z obu stron pomarszczona, a ich brzegi nieregularnie ząbkowane. Na ciemnozielonej blaszce wyraźnie widać jasnozielone unerwienie. 

Na kwiaty jeżówek składają się niewielkie listki okrywowe tworzące duży i gęsty koszyczek. Brzeżne kwiaty języczkowe mają najczęściej kolor purpurowy, różowy lub fioletoworóżowy. Natomiast wewnętrzne są rurkowate, pomarańczowe, pomarańczowobrązowe lub czerwonawe. Gatunki uprawne mają też inne kolory.

Owoce jeżówek to niełupki z puchem kielichowym.

Najpopularniejsze odmiany jeżówki

‘White Swan’ to jeżówki, które w okresie kwitnienia, rodzą kwiaty w białym kolorze. Są to wysokie byliny z łodygami dorastającymi do 60 cm długości. To rośliny mrozoodporne, łatwe w uprawie. Najlepiej rosną w słonecznych miejscach.

‘Green Jewel’ to jeżówka o wysokości do aż 80 cm. Jej kwiaty mają oryginalny, zielony odcień. Wydziela przyjemny – i to zarówno dla ludzi, jak i dla owadów – zapach. Nie szkodzi je mróz. Najlepiej rośnie w lekko wilgotnej glebie.

‘Double Decker’ ma purpurowo-różowe kwiaty, które wyróżniają się na tle jej ciemnozielonych liści. Kwitnie długo – od lipca do października. To roślina często wykorzystywana przez florystów. Przyjemnie pachnie, nie wymaga częstego podlewania i lubi wilgotne, żyzne gleby.

'Hot Papaya' to jeżówka kwitnąca od lipca do września. W tym czasie pojawiają się na niej krwistoczerwone kwiaty. Ma szerokie, ciemnozielone i lancetowate liście. 

Jeżówki są odporne na choroby. Niebezpieczne dla tych roślin są rosnące wokół nich chwasty, dlatego należy je regularnie usuwać. Jeżówki mogą zaatakować szkodniki. Największe szkody na rabatach z tymi bylinami wyrządzają mszyce, wciornastki, przędziorki i ślimaki.

Jeżówka - kiedy siać, kiedy przycinać, kiedy kwitnie?

Dla jeżówek należy wybrać słoneczne stanowisko. To byliny, które potrzebują do wzrostu żyznej, bogatej w próchnicę i przepuszczalnej gleby. Powinna mieć ona pH od neutralnego do lekko zasadowego.

Należy dbać o to, aby jeżówki rosły w umiarkowanie wilgotnej glebie.  W czasie suszy i upałów należy je regularnie podlewać. Przez pozostałą część roku nie trzeba ich dodatkowo nawadniać. Jeżówki nie wymagają także nawożenia, ale by lepiej rosły, można zasilać je wieloskładnikowymi preparatami do roślin kwitnących. 

Aby bylina ta lepiej kwitła i rodziła więcej kwiatów, należy usuwać jej przekwitłe kwiatostany. 

Ciekawostki o jeżówce

  • Jeżówki zawierają witaminę C i minerały (chrom, mangan, selen czy żelazo) oraz flawonoidy, glikozydy, pochodne kwasu kaftarowego i inulinę.
  • Do produkcji suplementów diety i lekarstw wykorzystuje się najczęściej ekstrakt z jeżówki czerwonej.  Wspomaga on m.in. zwalczanie bakterii, wirusów, grzybów oraz wspiera walkę organizmu ze stanami zapalnymi i gorączką.
  • Jeżówki były już wieki temu wykorzystywane w medycynie ludowej Indian ze szczepu Sioux z Ameryki Północnej. Stosowano je do leczenia popularnych dolegliwości, ale też przeciw wściekliźnie. 
  • Polska nazwa „jeżówka” nawiązuje do wnętrza samego kwiatu tej rośliny. Wydaje się ono kolczaste, co upodabnia je do jeża. 
  • Już w XIX wieku Niemieccy naukowcy prowadzili badania nad wpływem jeżówki na produkcję białych krwinek. 
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas