Wilgi

Ptaki z podrodziny wilg najczęściej zamieszkują strefę międzyzwrotnikową, ale są gatunki, które jako miejsce do życia wybrały strefę umiarkowaną. Występują w Eurazji, Afryce i Australazji.

Karol Linneusz, jako gatunek typowy dla całej rodziny wilgowatych, wyznaczył wilgę zwyczajną (łac. Oriolus oriolus). Jej naturalnym środowiskiem są tereny strefy umiarkowanej, a także północno-zachodnia Afryka, obszar od Azji Mniejszej po północny Iran oraz północna część Półwyspu Arabskiego. 

Wilgi zwyczajne można spotkać również w Polsce, ale wyłącznie na nizinach i okresie od maja do sierpnia. Gdy zbliża się jesień, odlatują i zimują na terenach na południe od Sahary.

Życie i zachowanie wilg pozostają dla badaczy w dużej mierze tajemnicą. Te ptaki są bardzo płochliwe, a to, że znajdują się w pobliżu, zdradza zwykłe wyłącznie ich śpiew. Ponadto budują gniazda na gęsto ulistnionych drzewach, które są dla nich najlepszą kryjówką.

Wiadomo, że wilgi żywią się owadami, włochatymi gąsienicami (i to również takimi niejadalnymi dla innych ptaków), a także owocami – wiśniami, morelami, jeżynami, winogronami, czereśniami oraz figami. Zdarza się, że niektóre z tych ptaków zjadają również małe kręgowce (najmniejsze jaszczurki), a nawet pisklęta.

Lęgi tych zwierząt przypadają na różne pory roku – w zależności od gatunku. W przypadku wilgi zwyczajnej jest to kwiecień i maj, natomiast wilga zielonawa (zamieszkująca lasy deszczowe) rozmnaża się w porze deszczowej – od października do marca.

Ptaki te budują gniazda wysoko nad ziemią – na gęsto ulistnionych gałęziach i daleko od pnia. Wykorzystują do tego trawę, korę, źdźbła, korzenie, gałęzie i łyko. Gniazdo wilgi to misterna konstrukcja, która przypomina czarkę. Zwykle buduje je samica. Następnie składa tam co najmniej dwa jaja (ich liczba różni się w zależności od gatunku). 

Ptaki należące do podrodziny wilg mają ciało o długości od 13 do 32 cm i osiągają maksymalną masę ciała 125 g. Typowy przedstawiciel wilgowatych – wilga zwyczajna – waży do 90 g i ma do 25 cm długości.

Upierzenie tych ptaków jest bardzo różnorodne. Wilga zwyczajna ma jaskrawożółte (samce) lub szarozielone, żółtawe pióra (samica). Są jednak gatunki z upierzeniem w kolorze czerwonym, czarnym, oliwkowym, czarno-żółtym czy czarno-białym. 

Większość tych ptaków nie jest zagrożona wyginięciem. To zwierzęta uznawane za gatunki najmniejszej troski i mające status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Mimo tego występująca w Polsce wilga zwyczajna jest objęta ścisłą ochroną gatunkową.

Gatunkiem bliskim zagrożenie wyginięciem jest wilga czarna. Natomiast wilga srebrzysta jest zagrożona, a żółtawa – krytycznie zagrożona wyginięciem. Za drastyczne zmniejszenie populacji tych ptaków odpowiada działalność człowieka i niszczenie ich naturalnych siedlisk lęgowych oraz zimowisk w ciepłych krajach.