Szczypiorek
Szczypiorek, znany również jako cebula szczypiorowa (Allium schoenoprasum), to wieloletnia roślina z rodziny amarylkowatych. Jest ceniony zarówno za swoje walory kulinarne, jak i ozdobne. Szczypiorek ma delikatne, cienkie, rurkowate liście o łagodnym, cebulowym smaku, które są popularnym dodatkiem do sałatek, zup, jajek i wielu innych potraw. Dzięki swoim właściwościom, jest także źródłem witamin i minerałów. Uprawiany w ogrodach oraz w doniczkach, jest łatwy w pielęgnacji i szybko rośnie, dostarczając świeżych ziół przez większą część roku.
Szczypiorek - najważniejsze informacje
W stanie dzikim szczypiorek rośnie w Europie, Azji oraz Ameryce Północnej. Jednak jest to roślina uprawiana praktycznie na całym świecie. Na kontynencie europejskim rozpowszechniła się w XVI wieku. Rozmnaża się z nasion lub w wyniku podziału kępek. Można go uprawiać nie tylko bezpośrednio w gruncie, ale również w donicach oraz skrzyniach.
Szczypiorek nie jest wymagającą rośliną. Najlepiej czuje się na dobrze nasłonecznionych stanowiskach, ale poradzi sobie również w miejscach zacienionych. Lubi ziemie żyzne, wilgotne oraz piaszczysto-gliniaste. Jest odporny na działanie niskich temperatur i może zimować w gruncie bez przykrycia.
Jak wygląda szczypiorek?
Szczypiorek to tak naprawdę czosnek szczypiorek lub szczypiorek czosnkowy. Potocznie tę nazwę stosuje się również do liści cebuli. Są one jednak zdecydowanie dłuższe oraz grubsze.
Jest to bylina z cienkimi i rurkowatymi liśćmi oraz rozbudowanym systemem korzeniowym. Kwiaty są jasnofioletowe lub różowe i mają kształt charakterystycznych pączków. Są zebrane w niewielkie baldachy. Szczypiorek tworzy zwarte kępy o maksymalnej wysokości 25 cm. Kwitnie w okresie od maja do sierpnia.
Popularne odmiany szczypiorka
Najpopularniejsze odmiany szczypiorku to:
- Fortel – polska odmiana bardzo plenna, tworzy zwarte kępki o wysokości 40-50 cm,
- Bohemia – szybkorosnąca odmiana, bardzo plenna, o intensywnie zielonych liściach średniej grubości,
- Wulkan – odmiana z gęstymi, długimi i średnio grubymi liśćmi,
- Jowisz – szczypiorek o bardzo smacznych liściach, odmiana odporna na rdzę pora,
- Prazska – wczesna odmiana szczególnie odporna na niskie temperatury, ma cienkie i jasnozielone liście.
Do uprawy w domu lub na balkonie świetnie sprawi się szczypiorek Borad Leaf oraz Civette. Ma szerokie i soczyste liście o intensywnym aromacie.
Jak uprawiać szczypiorek na działce albo w domu?
Nie jest to roślina trudna w uprawie. Należy jedynie pamiętać o regularnym ścinaniu pędów kwiatostanowych, co pozwala wzmocnić szczypiorek.
Wprost do gruntu wysiewa się go w okolicach kwietnia, a plony uzyskuje się w drugim roku uprawy. W przypadku rozsady umieszcza się w glebie kilka cebulek w jednym miejscu – najlepiej w maju. Szczypiorek nie lubi sąsiedztwa roślin strączkowych oraz kapustnych.
Ciekawostki o szczypiorku
- Szczypiorek zawiera dużo witaminy C, B2, sodu, potasu, fosforu oraz żelaza. Ma powszechne zastosowanie w sztuce kulinarnej. Obniża ciśnienie krwi oraz poprawia apetyt.
- Według niektórych źródeł historycznych roślina ta została zauważona w Chinach przez Marco Polo, gdzie była znana już od kilku tysięcy lat.
- Kwiaty szczypiorku także nadają się do przyprawiania różnych potraw. Można je dodawać wraz z liśćmi np. do dań z makaronu czy ryżu. Z kwiatów przyrządza się również syropy i octy.
- Szczypiorek ma działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe oraz antybakteryjne. Warto go stosować szczególnie w okresach obniżonej odporności.
- Szczypiorek może być także stosowany do okładów. Świetnie łagodzi bóle reumatyczne oraz przyspiesza gojenie się ran.
- Mimo wielu właściwości prozdrowotnych, szczypiorek nie powinien być jedzony przez osoby cierpiące na nadkwasotę, wrzody żołądka i dwunastnicy oraz w przypadku stanów zapalnych dróg pokarmowych.
