Nasturcja

Jak wygląda nasturcja?

• Liście nasturcji: skrętoległe, tarczowate, dłoniastodzielne bądź klapowane, osadzone na długim ogonku, często owijającym się wokół podpory.
• Kwiaty nasturcji: wyrastają z kątów liści na długich nieulistnionych pędach, mogą tworzyć skupienia baldachopodobne. Dwie dolne działki kielicha są duże, trzy położone wyżej — mniejsze i zrosłe u nasady. Z jednej z działek powstaje wyrostek z nektarnikiem. Kwiat składa się z 5, rzadziej z 2, nierównych płatków o barwie purpurowej, niebieskiej, czerwonej lub żółtej. Czasem płatki są dwubarwne. 8 nierównych pręcików wyrastających z 2 okółek. Zalążnia trójkomorowa, słupek pojedynczy. 
• Owoce: sucha lub mięsista rozłupnia, rozpada się na 3 jednonasienne owocki. 

Popularne odmiany nasturcji

• Scharlachglanz — dorasta nawet do 4 m wysokości. Cechuje się dużymi, czerwonymi kwiatami o średnicy ok. 7 cm;
• Milkmaid — odmiana pnąca, osiąga wysokość do ok. 3 m. Wyróżnia się kremowo białymi kwiatami;
• Glorius Gleam — roślina pnąca dorastająca do 75 cm. Cechuje się podwójnymi kwiatami o żółtej, pomarańczowej i czerwonej barwie; 
• Lady Bird — niska odmiana tworząca zwarte kępy o kulistym pokroju, dorasta do 30-40 cm. Ma żółte kwiaty z czerwonym nakrapianiem w środku korony;
• Peach Melba — tworzy zwarte rośliny o jaskrawożółtych i brzoskwiniowych kwiatach. Osiąga wysokość 30-40 cm;
• Mahogany Jewel — krzewiąca roślina dorastająca do wysokości 30-40 cm. Ma półpełne, mahoniowe kwiaty;
• Alaska — roślina o krzaczastym pokroju z jasnozielonymi, nakrapianymi liśćmi. Ma czerwone, żółte i pomarańczowe kwiaty.

Czy nasturcja jest jadalna? Ciekawostki 

• W tradycyjnej medycynie peruwiańskiej i brazylijskiej ziele nasturcji stosowano jako naturalny preparat przeciwbakteryjny i wspomagający gojenie ran.
• Nasturcja bulwiasta, określana w Peru i Ekwadorze jako „mashua” lub „mashwa”, stanowi ważny składnik diety mieszkańców Ameryki Południowej. Bulwy rośliny przed spożyciem poddaje się obróbce, aby pozbyć się ich gorzkiego posmaku. 
• Nasturcja większa wytwarza owoce i pąki kwiatowe, które po zakonserwowaniu stosuje się jako przyprawę. 
• Nasturcje pojawiły się w Europie w XVI wieku jako rośliny ozdobne za sprawą lekarza i botanika Nicolása Bautista Monardesa. Spopularyzowały się w uprawie w całej Europie pod koniec XVII wieku. 
• Naukowa nazwa rodzaju Tropaeolum nawiązuje do łacińskiego słowa tropaeum (trofeum). Jej twórcy, Karolowi Linneuszowi, żółte kwiaty nasturcji kojarzyły się ze zwyczajem honorowania zmarłych w boju żołnierzy z użyciem tarczy i hełmu przybijanych na drzewie. 
• Kwiaty nasturcji stosuje się jako ozdobny dodatek do sałatek oraz innych potraw.
• Na rynku kosmetycznym są dostępne produkty do pielęgnacji z wyciągiem z nasturcji. Wykorzystuje się w nich uelastyczniające i wyrównujące koloryt właściwości ekstraktu. 
• Kwiaty i liście nasturcji stanowią cenne źródło witaminy C. Dostarczają też minerały (potas, magnez, fosfor i wapń) i związki bioaktywne (polifenole, antocyjany, karotenoidy, luteinę, kwasy organiczne). 
• Uznaje się, że kwiaty nasturcji większej wykazują właściwości antyseptyczne, wykrztuśne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i antyoksydacyjne. 
• Surowcem medycznym nasturcji są świeże liście, zamknięte pączki kwiatowe, niedojrzałe nasiona, ziele i kwiaty.