Kruk
Kruk (Corvus corax) to duży ptak z rodziny krukowatych, jeden z największych i najinteligentniejszych przedstawicieli ptaków. Ma czarne, lśniące upierzenie i charakterystyczny, głęboki głos. Kruki są rozprzestrzenione na całej półkuli północnej i występują w różnych środowiskach, od lasów po tundrę. Są znane z wysokiej inteligencji.
Kruk - najważniejsze informacje
Kruk zwyczajny to gatunek o dość szerokim zasięgu geograficznym. Występuje w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Północnej. Jego obecność notuje się również na Grenlandii.
Kruki spotyka się w Polsce w środowisku leśnym, polnym i rolniczym.
Pierwotnie preferowały one wyłącznie duże i odludne zadrzewione powierzchnie położone na nizinach. Obecnie osobniki tego gatunku żyją w śródpolnych skupiskach drzew, na polach uprawnych, a także w górach, na zboczach i nad morzem. Chętnie wybierają siedliska w pobliżu rzek i zbiorników wodnych.
Co jedzą kruki?
Kruki prowadzą osiadły tryb życia. Są wszystkożerne, jednak preferują żywność odzwierzęcą. Chętnie jedzą żaby, jaszczurki, młode ptaki i ich jaja. Poza płazami i gadami chętnie sięgają po niewielkie ssaki i ślimaki, a nawet odpadki. W ostateczności żywią się również pokarmem roślinnym (nasionami, pąkami roślin i owoców). Głównym elementem ich diety jest padlina. Pozostałości po polowaniach większych drapieżników czy martwe zwierzęta mogą stanowić nawet 2/3 diety kruków.
Kruki są monogamistami i łączą się w pary na całe życie. Gniazdują na wierzchołkach drzew i półkach skalnych oraz na słupach wysokiego napięcia. Gniazdo tworzą z grubych gałęzi, patyków, mchu, korzonków i sierści zwierząt. Samica składa od 4 do 6 jaj, które wysiaduje następnie przez 20-21 dni. W tym czasie samiec zapewnia jej dostęp do jedzenia, a po wykluciu młodych para wspólnie dba o odpowiednią ilość pożywienia w gnieździe. Kruki są gniazdownikami. Opuszczają gniazdo po ok. 5-6 tygodniach i stają się samodzielnie po ok. 4-6 miesiącach.
Jak wygląda kruk?
Znacznie większy od gawrona czy wrony, kruk jest największym ptakiem z rodziny krukowatych. Długość ciała osobników waha się od 60 do 70 cm, długość ogona to ok. 24 cm, a rozpiętość skrzydeł — od 115 do 135 cm. Kruki ważą od 600 g do nawet 2 kg. Samce są co do zasady większe i bardziej masywne od samic. Obie płcie cechuje podobne ubarwienie.
Upierzenie przybiera odcień czarny z lekko metalicznym połyskiem.
Charakterystyczne dla kruków są odstające pióra pod czarnym i masywnym dziobem. Wyglądem przypominają one nieco brodę. Nogi kruków są czarne i masywne. Ogon klinowaty. Długie skrzydła z wąskimi dłońmi zapewniają możliwość wykonywania akrobacji w czasie lotów godowych. Polegają one na rzucaniu się w dół i szybowaniu nad lasem lotem żaglowym.
Czy kruki są pod ochroną?
Kruki są objęte w Polsce częściową ochroną gatunkową a na czerwonej liście ptaków zostały określone jako gatunek najmniejszej troski. Podobny status przyznała im Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN). Organizacja BirdfLife International w 2015 roku oszacowała populację europejską na 1 220 000-2 320 000 dorosłych osobników. W Polsce występuje ok. 10 000-20 000 par kruków. Mimo dużej liczebności największe zagrożenie dla ptaków stanowią:
- prześladowania myśliwych, który niesłusznie obwiniają kruki o zmniejszenie liczebności drobnych ssaków leśnych (zajęcy, bażantów, kuropatw);
- pestycydy powodujące zatrucie pokarmu i samych kruków;
- inne drapieżniki (orły, sowy, jastrzębie, kuny), które polują na jaja i pisklęta kruków.
Ile żyją kruki? Ciekawostki o tych ptakach
- Kruki przeważnie żyją w parach, jednak w miejscach szczególnie zasobnych w pokarm spotyka się duże grupy tych ptaków.
- Zdobyty pokarm kruki chowają w dziuplach drzew i pod kamieniami. Czasem również zakopują go w śniegu. Zanim ukryją zdobycz, uważnie obserwują otoczenie i sprawdzają, czy inny ptak nie podgląda ich kryjówki.
- W tradycji słowiańskiej kruk zwiastował nieszczęście. Tego majestatycznego ptaka o czarnym upierzeniu nierozerwalnie łączono z wojną, chorobami i śmiercią.
- W starożytności kruka uważano za najinteligentniejszego spośród ptaków. Symbolizował wiedzę, mądrość i proroctwo.
- Kruki żyją przeważnie ok. 15 lat.
- Pisklęta wykluwają się ślepe i bez upierzenia, przez co samica w pierwszych dniach ich życia musi je ogrzewać i chronić przed drapieżnikami.
