Jesion
Jesion (Fraxinus L.) to rodzaj drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Występuje głównie w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Charakteryzuje się pięknym, gęstym liściastym koronowym oraz zróżnicowanymi właściwościami drewna, co sprawia, że jest ceniony zarówno w rolnictwie, leśnictwie, jak i w przemyśle drzewnym. Jest często sadzony jako drzewo ozdobne w parkach i ogrodach ze względu na swoje dekoracyjne liście, które zmieniają barwę na intensywne odcienie złota i czerwieni jesienią.
Jesion - najważniejsze informacje
Gdzie rosną jesiony?
Jesion to drzewo rosnące przede wszystkim w lasach w strefie umiarkowanej. Kilka jego gatunków występuje także w strefie międzyzwrotnikowej.
W Polsce rośnie tylko jeden gatunek tego drzewa. Jest nim jesion wyniosły, który można spotkać na terenie całego kraju. Najlepiej czuje się w glebach mineralnych, żyznych o pH od 7 do 10.
Jak wygląda drzewo jesion i jego liście?
Jesion dorasta do 50 m wysokości – jednak niektóre gatunki nie mają więcej niż kilkanaście metrów. U młodych drzewek kora jest gładka, natomiast u starszych podłużnie spękana i ciemnoszara.
- Liście jesionu są nakrzyżległe, mogą być lancetowate lub jajowate. Liście występującego w Polsce jesionu wyniosłego mają do aż 35 cm długości, piłkowane krawędzie i są matowe.
- Kwiaty jesionu w zależności od gatunku mogą być jedno lub obupłciowe. Ich kielich może mieć dzwonkowaty kształt lub być całkowicie zredukowany. Jesion wyniosły ma kwiaty w zebrane w wiechy.
- Owoce jesionu mają postać walcowatego orzeszka ze skrzydełkiem znajdującymi się na jego końcu lub nasadzie. Zwisają z gałęzi w dużych pęczkach.
Najpopularniejsze odmiany drzewa jesionu
Jesion wyniosły rośnie na całym obszarze Polski
do wysokości 800 m n.p.m. To długowieczne drzewo o cylindrycznej koronie ze smukłym i prostym pniem, które dożywa do 250 lat. Konary tego drzewa wznoszą się pod kątem ostrym. Jeden liść tego jesionu tworzy od 7 do 11 par mniejszych listków.
Jesion wąskolistny
ma szeroko kolumnowy pokrój, dorasta do 20 m wysokości, a jego liście są najwęższe spośród wszystkich jesionów. Na jego jeden liść składa się od 9 do 13 malutkich listków. Naturalnie występuje w Europie Południowej, Środkowej, a nawet w Afryce Północnej.
Jesion pensylwański
to średniej wielkości drzewo dorastające do 20 m. Bywa, że dziczeje, a wtedy samorzutnie rozsiewa się np. wzdłuż dróg, gdzie często jest sadzony. Ojczyzną tego jesionu jest Ameryka Północna.
Jesionom zagrażają niekorzystne warunki atmosferyczne, a zwłaszcza susze. Oprócz tego atakują je szkodniki – np. opiętki jesionowe, które wgryzają się w pień drzewa. Drzewa są narażone również na choroby grzybowe, które często wywołuje u nich grzyb z gatunku Hymenoscyphus fraxineus.
Jesion w ogrodzie. Jak pielęgnować drzewo?
Uprawa tych drzew w ogrodzie nie wymaga wiele wysiłku. Wystarczy wybrać dla nich słoneczne stanowisko i posadzić je w żyznej, wilgotnej i dobrze napowietrzonej glebie. W czasie suszy i gdy poziom wód gruntowych jest szczególnie niski, jesiony należy regularnie podlewać, gdyż źle znoszą brak wody.
Ciekawostki o jesionie
- Jesion był otaczany kultem przez starożytne ludy.
- Jesion o najgrubszym pniu rośnie w Wetlinie? Ma on 615 cm obwodu.
- Jesiony rosły na ziemi już 10 mln lat temu.
- Pąki kwiatów jesionu są zazwyczaj pokryte łuskami, które chronią je przed czynnikami zewnętrznymi.
- Górale sadzą jesiony przy swoich domach, aby chronić się przed wiatrem halnym.
