Jesion

Czwartek, 18 stycznia 2024 (15:20) Aktualizacja Piątek, 19 kwietnia 2024 (12:10)

Jesion (Fraxinus L.) to rodzaj drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Występuje głównie w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Charakteryzuje się pięknym, gęstym liściastym koronowym oraz zróżnicowanymi właściwościami drewna, co sprawia, że jest ceniony zarówno w rolnictwie, leśnictwie, jak i w przemyśle drzewnym. Jest często sadzony jako drzewo ozdobne w parkach i ogrodach ze względu na swoje dekoracyjne liście, które zmieniają barwę na intensywne odcienie złota i czerwieni jesienią.

Jesion Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje — Ponadstuletni jesion w Gdańsku /Bartosz Bańka/Agencja Wyborcza.pl /AW

Jesion - najważniejsze informacje

Rodzaj:

jesion
Rodzina:

oliwkowate
Rząd:

jasnotowce
Gromada:

rośliny naczyniowe
Królestwo:

rośliny

Gdzie rosną jesiony?

Jesion to drzewo rosnące przede wszystkim w lasach w strefie umiarkowanej. Kilka jego gatunków występuje także w strefie międzyzwrotnikowej.

W Polsce rośnie tylko jeden gatunek tego drzewa. Jest nim jesion wyniosły, który można spotkać na terenie całego kraju. Najlepiej czuje się w glebach mineralnych, żyznych o pH od 7 do 10.

Jak wygląda drzewo jesion i jego liście?

Jesion dorasta do 50 m wysokości – jednak niektóre gatunki nie mają więcej niż kilkanaście metrów. U młodych drzewek kora jest gładka, natomiast u starszych podłużnie spękana i ciemnoszara.

Liście jesionu są nakrzyżległe, mogą być lancetowate lub jajowate. Liście występującego w Polsce jesionu wyniosłego mają do aż 35 cm długości, piłkowane krawędzie i są matowe.
Kwiaty jesionu w zależności od gatunku mogą być jedno lub obupłciowe. Ich kielich może mieć dzwonkowaty kształt lub być całkowicie zredukowany. Jesion wyniosły ma kwiaty w zebrane w wiechy.
Owoce jesionu mają postać walcowatego orzeszka ze skrzydełkiem znajdującymi się na jego końcu lub nasadzie. Zwisają z gałęzi w dużych pęczkach.

Najpopularniejsze odmiany drzewa jesionu

Jesion wyniosły rośnie na całym obszarze Polski do wysokości 800 m n.p.m. To długowieczne drzewo o cylindrycznej koronie ze smukłym i prostym pniem, które dożywa do 250 lat. Konary tego drzewa wznoszą się pod kątem ostrym. Jeden liść tego jesionu tworzy od 7 do 11 par mniejszych listków.

Jesion wąskolistny ma szeroko kolumnowy pokrój, dorasta do 20 m wysokości, a jego liście są najwęższe spośród wszystkich jesionów. Na jego jeden liść składa się od 9 do 13 malutkich listków. Naturalnie występuje w Europie Południowej, Środkowej, a nawet w Afryce Północnej.

Jesion pensylwański to średniej wielkości drzewo dorastające do 20 m. Bywa, że dziczeje, a wtedy samorzutnie rozsiewa się np. wzdłuż dróg, gdzie często jest sadzony. Ojczyzną tego jesionu jest Ameryka Północna.

Jesionom zagrażają niekorzystne warunki atmosferyczne, a zwłaszcza susze. Oprócz tego atakują je szkodniki – np. opiętki jesionowe, które wgryzają się w pień drzewa. Drzewa są narażone również na choroby grzybowe, które często wywołuje u nich grzyb z gatunku Hymenoscyphus fraxineus.

Jesion w ogrodzie. Jak pielęgnować drzewo?

Uprawa tych drzew w ogrodzie nie wymaga wiele wysiłku. Wystarczy wybrać dla nich słoneczne stanowisko i posadzić je w żyznej, wilgotnej i dobrze napowietrzonej glebie. W czasie suszy i gdy poziom wód gruntowych jest szczególnie niski, jesiony należy regularnie podlewać, gdyż źle znoszą brak wody.

Ciekawostki o jesionie

Jesion był otaczany kultem przez starożytne ludy.
Jesion o najgrubszym pniu rośnie w Wetlinie? Ma on 615 cm obwodu.
Jesiony rosły na ziemi już 10 mln lat temu.
Pąki kwiatów jesionu są zazwyczaj pokryte łuskami, które chronią je przed czynnikami zewnętrznymi.
Górale sadzą jesiony przy swoich domach, aby chronić się przed wiatrem halnym.