Groszek pachnący
Groszek pachnący (Lathyrus odoratus) to roślina jednoroczna z rodziny bobowatych, znana ze swoich pięknych, pachnących kwiatów. Pochodzi z regionu Morza Śródziemnego i jest popularna w ogrodach na całym świecie. Charakteryzuje się delikatnymi, motylkowatymi kwiatami, które mogą przybierać różne kolory, w tym biel, róż, czerwienie, fiolety i niebieskie odcienie. Kwitnie od późnej wiosny do wczesnej jesieni, tworząc efektowne kaskady kwiatów.
Groszek pachnący - najważniejsze informacje
Groszek pachnący rośnie dziko na obszarach śródziemnomorskich, głównie na terenie Sycylii i na południu Włoch. Stamtąd rozprzestrzenił się do innych regionów.
Obecnie jest też uprawiany w wielu krajach w celach dekoracyjnych np. na balkonach, w altanach i na ogrodzeniach. Pojawia się też jako roślina przejściowo dziczejąca, tzw. efemerofit.
Groszek pachnący preferuje stanowiska ciepłe i nasłonecznione oraz podłoże lekkie, obojętne lub słabo zasadowe, zasobne w substancje odżywcze.
Jak wygląda groszek pachnący?
Groszek pachnący to roślina jednoroczna o pnących lub pokładających się pędach. Dorasta do 50-200 cm długości.
- Łodyga: kanciasta, cienka, wiotka, dwustronnie oskrzydlona, szorstko owłosiona. Osiąga wysokość od 100 do 200 cm.
- Liście groszku pachnącego: pierzaste, składające się z pary eliptycznych listków. Niektóre mają formę wąsów czepnych, dzięki którym groszek mocuje się do podpór.
- Kwiaty groszku pachnącego: skupione w grona składające się z 1-3 motylkowych kwiatów o średnicy 3-4 cm, silnie pachnące, o barwie białej, żółtej, pomarańczowej, niebieskiej lub różowej. Kwitną od czerwca do końca sierpnia.
- Owoc groszku pachnącego: ma formę nieoskrzydlonego, pojedynczego, wydłużonego i omszonego strąku. Znajduje się na szypułce o długości co najmniej 7 cm.
Popularne odmiany groszku pachnącego
Dostępnych jest wiele kultywarów groszku pachnącego różniących się między sobą barwą kwiatów, rozmiarem i budową. Do popularnych odmian należą:
- Danny — rośliny jednoroczne o ciemnoniebieskich kwiatach osiągające wysokość 2-2,5 m;
- Cuthbertson — warianty wyróżniające się kwiatami z pomarszczonymi płatkami. Dorastają do wysokości ok. 100 cm;
- Spencer — szybko rozrastające się rośliny jednoroczne z kolorowymi i pachnącymi kwiatami o średnicy 4-5 cm. Dorastają do ok. 150 cm;
- Zvolanek — warianty wielokwiatowe. Mają kwiaty zebrane po 5-6 na szypule;
- White Ensign — rośliny o czysto białych kwiatach;
- Knee–hi — rośliny o krzaczastym pokroju dorastające do wysokości 50-70 cm. Mają duże kwiaty z falistym brzegiem;
- Galaxy — rośliny osiągające wysokość do 100 cm. Cechują się średniej wielkości kwiatami o karbowanych płatkach;
- Praecox — warianty wcześnie kwitnące, odpowiednie do uprawy w gruncie i pod osłonami. Wyróżniają się dużymi kwiatami o średnicy 4-5 cm.
Czy groszek pachnący jest pod ochroną?
Rosnący dziko groszek pachnący jest krytycznie zagrożony wymarciem. Uzyskał status CR w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W uprawie groszek cechuje się dość wysoką odpornością na choroby i szkodniki. Mimo to należy uważać na:
- mszyce — powodują osłabienie rośliny i deformację liści;
- mączniaka prawdziwego — choroba grzybowa objawiająca się białymi plamami na pędach, liściach i kwiatach;
- ślimaki — żerują na liściach, przyczyniając się do pogorszenia stanu rośliny;
- antraknozę — choroba grzybowa wywołująca ciemne plamy na liściach.
Jak i kiedy siać groszek pachnący?
Wysiew nasion do gruntu jest możliwy od końca marca do połowy czerwca. W wybranym momencie należy umieścić od 4 do 6 nasion w kupkach. Osoby, którym zależy na wczesnym kwitnieniu, mogą przygotować rozsadę pod koniec lutego i po zahartowaniu wysadzać ją w pierwszej połowie kwietnia.
Gdzie najlepiej sadzić groszek pachnący?
Groszek preferuje nasłonecznione stanowiska i potrzebuje stałego dostępu do wilgoci. Powinien zostać posadzony w miejscu, gdzie będzie miał odpowiednio dużo przestrzeni do wzrostu. Niektóre odmiany pną się go góry i wymagają podparcia.
Groszek należy wysiewać w dołkach na głębokości ok. 5-7 cm.
Groszek pachnący warto namoczyć przed wysiewem. Nasiona, które po kilku godzinach wypłyną na wierzch, prawdopodobnie nie nadają się do wysiewu i można je wyrzucić.
Po jakim czasie kiełkuje groszek pachnący?
W optymalnej temperaturze 16-18 stopni Celsjusza nasiona groszku pachnącego kiełkują po ok. 2 tygodniach.
Groszek pachnący to roślina jednoroczna, która wraz z nadejściem przymrozków więdnie i umiera.