Czereśnie
Czereśnie (Prunus avium L.) to soczyste, słodkie owoce drzew czereśniowych. Występują w różnych odmianach, które różnią się kolorem - od jasnoczerwonych po ciemne, niemal czarne. Są bogate w witaminy, minerały i przeciwutleniacze, co czyni je zdrową przekąską. Czereśnie spożywa się na surowo, ale też wykorzystuje do przetworów, deserów i wypieków. Są popularne w sezonie letnim, kiedy dojrzewają.
Czereśnie - najważniejsze informacje
Czereśnia, czyli wiśnia ptasia, porasta przede wszystkim obszary Europy i Azji Zachodniej oraz Kaukazu. Rozprzestrzeniła się także w innych rejonach, jednak nie na dużą skalę. W Polsce można ją spotkać na terenie całego kraju, jednak najliczniej występuje na południu. Występuje w wielu odmianach i jest chętnie uprawiana jako drzewo owocowe.
Jak wyglądają czereśnie?
Drzewa rosnące samotnie mają krótki pień oraz szeroką i regularną koronę. Z kolei te tworzące drzewostany osiągają 20-25 m wysokości. Ich pnie są długie i strzeliste, a korony nierównomierne i stożkowe. Czerwonobrązowa kora jest cienka oraz często błyszcząca z przetchlinkami. Na starszych pniach zazwyczaj łuszczy się okrężnymi pasami. Liście są eliptyczne lub odwrotnie jajowate, od spodu owłosione.
Owoce wiśni ptasiej to kuliste pestkowce najczęściej w czerwonym kolorze, ale występują także odmiany czarne i żółte. W przypadku odmian dzikich ich średnica to około 1 cm, a uprawnych – do 2,5 cm. Owoce dojrzewają od maja do końca lipca, a niekiedy do połowy sierpnia.
Popularne odmiany czereśni
Najczęściej występujące odmiany czereśni to:
- Kordia – wyróżnia się słodkimi owocami o ciemnobordowym lub nawet czarnym kolorze, odmiana odporna na przymrozki oraz ataki szkodników,
- Burlat – wczesna odmiana owocująca już nawet w czerwcu, owoce są soczyste i słodkie o ciemnoczerwonej barwie,
- Regina – odmiana o sercowatych i dużych owocach, drzewostan szybko się rozrasta,
- Van – odmiana odporna na mróz, z soczystymi i mięsistymi owocami o ciemnoczerwonej skórce z delikatną granatową poświatą,
- Rainier – odmiana o słodkich żółtawo-czerwonych owocach odpornych na pękanie pod wpływem deszczu, odporna na niskie temperatury oraz szkodniki.
Występują także odmiany kolumnowe charakteryzujące się podłużnym przekrojem korony: Queen Mary, Silva, Victoria oraz Helena.
Jak uprawiać i pielęgnować czereśnie
W przypadku czereśni najważniejsze zabiegi pielęgnacyjne polegają przede wszystkim na nawadnianiu oraz przycinaniu drzewek. W okresie wegetacyjnym warto nawozić uprawy obornikiem. Czereśnie lubią dobrze nasłonecznione miejsca, które są osłonięte od wiatru. Najlepiej czują się w piaszczysto-gliniastym podłożu.
Drzewo to jest narażone na takie choroby wirusowe, jak m.in. jamkowatość pnia drzew pestkowych, rdzawą nekrotyczną pstrość czereśni oraz szorstkość liści czereśni. Roślina jest także podatna na infekcje wywoływane przez bakterie i fitoplazmy m.in. europejską żółtaczkę drzew pestkowych, guzowatość korzeni oraz bakteryjną plamistość drzew pestkowych. Gatunek ten jest narażony również na ataki lęgniowców i grzybów wywołujących m.in. białą zgniliznę korzeni czy brunatną zgniliznę drzew pestkowych.
Ciekawostki o czereśniach
- Owoce czereśni w większości składają się z wody. Są bogate w cenne składniki mineralne oraz witaminy. Zawierają sporo jodu, żelaza, wapnia oraz witamin A, C i B.
- Owoce mają właściwości przeciwzapalne, antynowotworowe oraz przeciwdrobnoustrojowe dzięki zawartości antocyjanów. Im ciemniejszy kolor, tym jest ich więcej. Świetnie wpływają na wzrok oraz poprawiają krążenie krwi.
- Czereśnie są zasadotwórcze i odkwaszają organizm. Usprawniają perystaltykę jelit oraz przyspieszają trawienie.
- Nazwa drzewa, czyli wiśnia ptasia jest odzwierciedleniem faktu, że owoce są chętnie zjadane głównie przez wróble, szpaki oraz kosy.
