Wymarłe wełniane psy. Miały futro jak owce, ich wyginięcie jest owiane tajemnicą

Natywne plemiona żyjące u wybrzeży Salish na Pacyfiku co najmniej do XIX w. hodowały unikatowe zwierzęta. Wełniane psy były jedynym takim gatunkiem na świecie - strzyżono je jak owce w maju lub czerwcu, a z podszerstka tkano koce i gobeliny. Wełniane zwierzęta wymarły, a nieliczne eksponaty stanowią unikatową pamiątkę po nieżyjących już psach.

Obraz z Royal Ontario Museum przedstawiający tkających Saliszów i prawdopodobnie wełnianego psa
Obraz z Royal Ontario Museum przedstawiający tkających Saliszów i prawdopodobnie wełnianego psaRoyal Ontario MuseumWikimedia
partner merytoryczny
banner programu czyste powietrze

Saliszowie żyjący w Kolumbii Brytyjskiej i dzisiejszym stanie Waszyngton w Kanadzie nie znali wełny owiec. Zdarzało się im pozyskiwać futro górskich kozic, ale wykorzystywano je na specjalne okazje. Społeczność trudniła się zwłaszcza w pozyskiwaniu wełny... z psów. Wełniane psy Saliszów posiadały gruby podszerstek,  z którego powstawały m.in. ciepłe koce.

Wymarłe wełniane psy miały gruby podszerstek. Mogły wyglądać podobnie jak ten szpic
Wymarłe wełniane psy miały gruby podszerstek. Mogły wyglądać podobnie jak ten szpicHeritage Art/Image State/East NewsEast News

Wełniany pies Saliszów

Białe psy były hodowane przez Saliszów od tysięcy lat i cieszyły się wśród plemion wielkim szacunkiem. Indianie oddzielali białe psy od innych, aby te nie krzyżowały się między sobą. Wełniane zwierzęta karmiono świeżym mięsem z łososia. Psy były uważane za stworzenia duchowe.

Wełniane psy Saliszów należały do typu szpiców. Zwierzęta miały charakterystyczny zakręcony ogon i owłosione, stojące uszy. Ich długie futro służyło Indianom do lokalnej produkcji dywanów, gobelinów i innych użytecznych produktów - psy leniły się w połowie roku i wtedy rozpoczynał się proces tkania. Czynność ta stała się charakterystyczna dla Saliszów, a tkania uczono od małego. Do produkcji koców używano nie tylko futra zwierząt - często uzupełniano je materiałem roślinnym uzyskanym z pokrzyw, wierzb  lub cedru.

Wełna, jaką mogli uzyskiwać Saliszowie
Wełna, jaką mogli uzyskiwać SaliszowieEast News

Wymieranie psów Saliszów

Wełnianego psa nie ma już wśród mieszkańców wybrzeża Salish. Mówi się, że rasa wymarła na przełomie XIX i XX w. (naukowe źródła podają, że ostatni znany włochaty pies Saliszów umarł w 1940 r.). W tym czasie wyjątkowe psy zostały wytępione, ale ich wymarcie jest częściowo owiane tajemnicą.

Na zagładę wyjątkowych zwierząt mogło wpłynąć wiele czynników związanych z przybyciem europejskich osadników. Wśród powodów wymarcia białych psów wymienia się zniszczenie tradycji lokalnej kultury, przesiedlenia i przymusową asymilację. Hodowla psów mogła zostać też zakazana.

Wełna z psów była używana do tkania koców
Wełna z psów była używana do tkania kocówUniversal History Archive/Universal Images GroupEast News

Zagłada i wiecznie żywa pamięć o psie

Badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Archeology we wrześniu 2020 r. wykazało, że w osadach Salish i Makah (na północnym wybrzeżu Ameryki Północnej) znaleziono kości różnych psów domowych, a niektóre z nich miały 6000 lat. W całym regionie odnajdowano wśród nich szczątki wełnianych psów, które rozpoznawano po znacznie mniejszych rozmiarach w porównaniu do innych psów wiejskich. W składzie ich kości znaleziono dowody na to, że dieta psów była bogata w ryby. 

Tkaniny utkane z wełnianej sierści psa w zbiorach muzealnych można znaleźć obecnie rzadko. Jeden z gobelinów znajduje się w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej Smithsonian.

Pomimo zniknięcia psów pamięć o nich pozostaje żywa zwłaszcza wśród rdzennych mieszkańców wybrzeża Salish. Eksperci uważają, że dzięki badaniom zbiorów można na nowo zgłębić historię wyjątkowych psów.

Pocztówka z podwodnego świata. Zobacz niezwykły taniec humbaków© 2023 Associated Press
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas