Ptak z Kolumbii wprawił wszystkich w osłupienie. Jest pół-męski, pół-żeński
Seledynek to przepięknie upierzony ptak z nieznanej zupełnie w Europie tanagrowatych. Tanagry są typowe dla Ameryki i seledynek tam właśnie żyje. Rozpoznać go łatwo, bo jego kolory odróżniają wyraźnie samca o d samicy. Nie w tym wypadku jednak. Osobnik znaleziony w Kolumbii zdumiał wszystkich. To samiec czy samica? Pół na pół.
Nie tak łatwo mężczyźnie wypowiadać się o kolorach, ale samiec seledynka jest turkusowy, w każdym razie jego upierzenie to mieszanka zieleni i koloru niebieskiego. Do tego ma czarną głowę. Samica odróżnia się mocno - ma jasnozielone barwy i pozbawiona jest czarnej czapeczki. Słowem - w wypadku tego ptaka występującego na rozległych obszarach tropikalnej Ameryki od Meksyku aż po Amazonię (izolowana populacja seledynków mieszka jeszcze na wschodnich wybrzeżach Brazylii) trudno się pomylić co do płci.
Ornitologowie badający ptaki Kolumbii znaleźli jednak osobnika, u którego nie sposób tego stwierdzić. Ten szczególny seledynek jest ubarwiony nawet nie w kolor pośredni między samczym turkusem a samiczym seledynem. On po prostu ma.... połowę ciała taką, a połowę taką.
Seledynek z Kolumbii światowym ewenementem
Niezwykle rzadkiego seledynka o upierzeniu podzielonym niemal dokładnie na pół zaobserwowano w stacji karmienia kolibrów w Villamaria w departamencie Caldas w Kolumbii. Przylatuje tam regularnie, więc ornitologowie mogli go sfotografować i obserwować. Są pewni, że to rzadkie zjawisko zwane gynandromorfią.
Gynandromorfy trafiają się raczej u bezkręgowców np. skorupiaków, zwłaszcza krabów, a także owadów, szczególnie motyli. Takie zwierzęta nie tylko mają różnopłciowe ubarwienie, ale każda z połów jego ciała zawiera inne cechy płciowe. Jedna połowa jest samcem, a druga samicą. Podobne zjawisko niezwykle rzadko obserwuje się u kręgowców, ale trafiało się już chociażby u takich ptaków jak amadyna wspaniała (amadyniec), zeberka timorska czy łuszcz strojny. Teraz padło na seledynka. W każdym wypadku to ptaki o bardzo charakterystycznym upierzeniu.
- To schorzenie występuje rzeczywiście najczęściej u tych gatunków, które mają wyraźny dymorfizm płciowy - przyznaje prof. Hamish Spencer z Uniwersytetu Otago w Nowej Zelandii, który prowadzi badania w Kolumbii. - Uważa się, że u ptaków zjawisko to powstaje w wyniku błędu podczas mejozy jaja, a następnie podwójnego zapłodnienia przez oddzielne plemniki. W rezultacie po jednej stronie ciała takiego ptaka znajdują się heterogametyczne komórki żeńskie, a po drugiej homogametyczne komórki męskie.
W ciągu 100 lat to dopiero drugi taki odnotowany przypadek u seledynka. U innych gatunków ptaków przypadki gynandromorfii są również sporadyczne, spotykane raz na kilka pokoleń. - Dlatego nigdy nie mieliśmy tak dobrych zdjęć i tak dokładnej dokumentacji, która pozwoli nam zrozumieć zachowania rozrodcze i seksualne u ptaków - cieszą się naukowcy.
