Mistrzowie perkusji. Australijskie papugi budują własne instrumenty
Samce kakadu palmowych tworzą własne instrumenty perkusyjne, by zaimponować samicom. Badania pokazują, że rzemieślnicze umiejętności przekazują z pokolenia na pokolenie.
partner merytoryczny
Kakadu palmowe, zwane też palmowymi żałobnicami, to duże, czarne papugi zamieszkujące Nową Gwineę i część Australii. Półkilowe ptaki o wielkich pióropuszach i różowych policzkach mają umiejętności, których mógłby im pozazdrościć niejeden muzyk-amator.
Samce tych papug nie tylko doskonale trzymają rytm, ale tworzą też własne, unikalne pałeczki perkusyjne. Co ważne, umiejętność tworzenia tych instrumentów jest przekazywana z ojca na syna. Do produkcji instrumentów służą im gałęzie i twarde strąki z nasionami.
Złożony rytuał
Nowe badanie, przeprowadzone przez prof. Roba Heinsohna z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego pokazują, że proces tworzenia tych instrumentów jest bardzo ważnym elementem całego rytuału godowego ptaków. Heinsohn opisuje, że samiec kakadu palmowej najpierw “ostentacyjnie odłamuje gałąź" przed samicą, a następnie na jej oczach obrabia ją tak, by stworzyć preferowany przez siebie instrument. Każdy samiec ma własne preferencje dotyczące materiału, kształtu i rozmiaru pałeczki.
Niektóre preferują pałeczki długie i cienkie, inne krótkie i grube.
Tak wykonany instrument służy papudze do wybębnienia rytmu, który spełnia rolę wabika na samice. Każdy samiec ma własną melodię, którą odgrywa w ramach rytuału godowego. Bębnieniu towarzyszy też taniec i śpiew - papugi wydają około 30 różnych zawołań godowych. Po zakończeniu pokazu samiec wyrzuca swój instrument.
Panie lubią multiinstrumentalistów
Nie wiadomo, czy różne rodzaje pałeczek i różne melodie przekładają się na większą popularność wśród samic. Naukowcy spekulują jednak, że mogą one oczekiwać od samców biegłości we wszystkich umiejętnościach towarzyszących rytuałowi godowemu.
Naukowcy po raz pierwszy zauważyli, że każda “pałeczka" wykonana przez kakadu jest wyjątkowa po tym, jak zebrali setki instrumentów wyrzuconych przez samce odwiedzające obserwowane przez nich drzewo.
Niespokrewnione ze sobą samce tworzą zupełnie niepodobne do siebie instrumenty. Ale synowie wydają się dziedziczyć preferencje i techniki opracowane przez ojców. Młode papugi pozostają w pobliżu swojej rodziny przez kilka lat. Naukowcy szacują, że dopracowanie technologii wykonania instrumentu i opanowanie umiejętności odgrywania melodii zajmuje młodym kakadu nawet 10 lat.
Kakadu palmowe są jednak uznawane za gatunek zagrożony. Samice składają średnio zaledwie jedno jajo na dwa lata. Młode często padają ofiarą drapieżników. Złożoność rytuałów godowych ma również przyczyniać się do wolnego tempa rozmnażania gatunku.
