Odkryto ślady najstarszego zwierzęcia na Ziemi

Dowody, które mogą całkowicie odmienić to co wiemy o historii królestwa zwierząt, przeleżały w szufladzie prawie 20 lat. Elizabeth Turner właśnie wtedy zebrała próbki w Górach Mackenzie w północno-zachodniej Kanadzie. Twierdzi, że chciała lepiej zrozumieć pradawne rafy, mające setki metrów grubości i rozciągające się na wiele kilometrów.

Świat prawie 900 mln lat temu wyglądał całkiem inaczej niż teraz. Istniał tylko jeden superkontynent. W centrum znajdowała się Ameryka Północna, a wszystkie inne kontynenty przylegały do niej (więcej tutaj). System raf Little Dal znajdował się w płytkim oceanie leżącym pośrodku olbrzymiego lądu, a rafę tworzyły niebieskozielone sinice.

Turner, dziś profesor geologii na Laurentian University w Ontario, pobrała próbki ze skamielin Litte Dal, wróciła na uczelnię i pocięła na niewiarygodnie cienkie plastry. Pod mikroskopem w kilku próbkach zauważyła mikrostruktury, które całkiem nie pasowały do innych skamielin z tamtego okresu. Musiała jednak zająć się swoim doktoratem, więc próbki trafiły do szuflady. Obiecała sobie, że zajmie się nimi później.

Później przyszło... znacznie później. Gdy po prawie dwóch dekadach do nich wróciła, uświadomiła sobie, że ich budowa kojarzy się z gąbkami. Dziś znanych jest 9 tys. gatunków tych prymitywnych zwierząt uznawanych za najstarsze z zamieszkujących Ziemię. Wiele z nich przetrwało wielkie wymierania, ale śladów żadnej gąbki nie znaleziono dotąd aż w tak odległych czasach.

W badaniu opublikowanym w czasopiśmie naukowym "Nature" Turner przedstawia argumenty mające świadczyć o tym, że struktury odkryte w starożytnych rafach Little Dal to rzeczywiście mikroskamieniałości gąbczaste, co czyni je prawie 350 mln lat starszymi niż najstarsze zwierzę, jakie do tej pory kiedykolwiek opisano.

Pradawne gąbki są tak małe, że nie dałoby się zobaczyć ich gołym okiem. Co wiecej, w czasach gdy istniała Little Dal, nie były w stanie konkurować o powierzchnie wystawione na działanie Słońca z potężnymi rafami. Wiele wskazuje, że żyły na jej obrzeżach albo między skałami i w szczelinach. Życie w pobliżu sinic, jak twierdzi Turner, byłoby dla nich wyjątkowo korzystne, bo dzięki nim miały pod dostatkiem niezbędnych do życia substancji. To jak mieszkanie obok bufetu i fabryki tlenu jednocześnie. Turner nazywa to "nirwaną" dla gąbek.

Turner nie jest pierwszą, która twierdzi, że królestwo zwierząt może być znacznie starsze, niż dotąd sądziliśmy. Przez lata świat nauki przyjmował, że najwcześniejsze znane skamieniałości zwierzęce pochodzą z okresu kambryjskiego, który rozpoczął się 541 mln lat temu. Jednak w ostatnich latach dokumentowano takie skamieniałości z wcześniejszego okresu (635-541 mln lat temu). Istnieją również ślady chemiczne sprzed 660 mln lat, które mogą pochodzić z gąbek.

Problem dotyczący okresu, którego badań podjęła się Turner jest taki, że system raf Little Dal jest wyjątkowy i wiele wskazuje, że nie ma innych miejsc na Ziemi, gdzie można by było szukać podobnych mikrostruktur. Może się też okazać, że odkryte w Kanadzie pradawne szczątki nie zostały wcale uformowane przez gąbki, ale coś jeszcze bardziej egzotycznego, o czym jeszcze nawet nie myśleliśmy.