Magiczne zioła naszych babć. Werbena pomaga ludziom od setek lat
Choć dzisiaj stosuje się ją przede wszystkim do upiększania ogrodów, werbena jako roślina lecznicza - czy wręcz magiczna - jest na świecie znana od ponad 2 tys. lat. Jej właściwości chwalono już nawet w starożytnym Egipcie. Co sprawia, że jest tak wyjątkowa i dlaczego od tylu wieków uznaje się jej właściwości za lecznicze? Oto historia werbeny - pospolitej, ale i magicznej rośliny.
Spis treści:
"Łzy Izydy" - tak w starożytnym Egipcie nazywano werbenę, łącząc jej właściwości z boginią płodności i opiekunką rodzin. Takich patronów i patronek werbena przez lata miała więcej - była to też m.in. Hera, czy Eos, grecka bogini świtu. To pokazuje, że roślina od ponad 2 tys. lat jest uważana za magiczną i godną bogów.
Skąd pochodzi i gdzie rośnie werbena?
O werbenie pisał też Pliniusz Starszy, historyk rzymski. Choć nie wiemy, czy miał na myśli ten konkretny gatunek, czy wiele rodzajów ziół, to z jego relacji wynika, że werbena mogła być uznawana przez Rzymian za roślinę wręcz "błogosławioną". Miała być ona używana m.in. do oczyszczania domów. Korzystali z niej dawni magowie, a także celtyccy druidzi.
Właśnie językowi celtyckiemu zawdzięczamy prawdopodobnie nazwę werbeny - "ferfaen" oznacza w nim "wypierać kamienie". Roślina rośnie pospolicie, w rowach, na nieużytkach czy pomiędzy chwastami.
Ciekawy jest też fakt, że nazwa werbeny w wielu językach łączona jest z żelazem. I tak, po słowacku to "Železník lekársky", po niemiecku - "Echtes Eisenkraut", czyli "prawdziwe żelazne zioło", a po węgiersku "vasfű" - "żelazna trawa". Być może ma to związek z miejscem występowania tych roślin, a może z ich wzmacniającymi właściwościami. Z kolei chińskie legendy nazywają werbenę "zębem smoka".
Werbena - właściwości lecznicze i zastosowanie
Werbena ma wiele właściwości leczniczych. Może zmniejszać stany zapalne oraz działać przeciwbólowo. Ma też zdolności rozgrzewające, tonizujące, ściągające, a także antybakteryjne, antywirusowe i przeciwgrzybicze.
Napar z werbeny działa żółciopędnie, dzięki czemu pobudza pracę jelit i poprawia procesy trawienne. Może więc pomóc złagodzić wiele zaburzeń trawiennych, np. wzdęcia, zaparcia, biegunkę oraz nudności i wymioty. Ponadto werbena wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn.
Muszą na nią jednak uważać osoby z niedoborem żelaza i anemią. Badania wykazały, że napar z werbeny może blokować wchłanianie żelaza przez ludzki organizm. Roślina może jednak działać antystresowo, a dzięki właściwościom antybakteryjnym sprawdzi się też podczas przeziębienia.
Zapach werbeny jest jedyny w swoim rodzaju
Kolejną wyjątkową właściwością, z jakiej znana jest werbena jest jej niepowtarzalny zapach. Łączy on w sobie świeże nuty z wonią kwiatów. Niewielkie kwiaty wydzielają słodką, kobiecą woń, ale nie jest ona duszna i przytłaczająca dzięki świeżemu, ziołowemu akordowi.
Olejek eteryczny, znany jako "hiszpański olej z werbeny" i wytwarzany najczęściej z werbeny pospolitej, jest dość powszechnie wykorzystywany do produkcji perfum. Większym uznaniem wśród perfumiarzy cieszy się jednak olejek z konkretnego gatunku werbeny, tzw. werbeny cytrynowej. Trafiła ona do Europy z Ameryki Południowej i, jak sugeruje nazwa, ma mocniejszy, cytrusowy aromat.