Co po węglu? Tak może wyglądać przyszłość polskich górników
Co z węglem i co po węglu? To pytanie często pojawia się w kontekście transformacji energetycznej Polski. O tym, jak może wyglądać przyszłość polskich górników w videokaście Zielonej Interii opowiedziała Paulina Sobiesiak-Penszko z Instytutu Spraw Publicznych.
Rozmówczyni Przemysława Białkowskiego jest współautorką raportu "Co po węglu? Górnicy o klimacie, transformacji i przyszłości". Zawarto w nim wnioski po rozmowach z ponad 300 górnikami z całej Polski.
Polscy górnicy chcą polityki klimatycznej i zielonej transformacji
Działanie kopalni często wskazywane jest jako przeszkoda w zielonej transformacji polskiej energetyki. Badanie Instytutu Spraw Publicznych wskazuje jednak, że górnicy nie są przeciwni takim zmianom i realizowaniu przez Polskę ambitnej polityki klimatycznej.
- Górnicy zgadzają się co do tego, że potrzebujemy polityki klimatycznej i że koszty tych zaniechań będą przewyższały koszty takiej transformacji - mówi Paulina Sobiesiak-Penszko. Zwracają jednak uwagę, że musi być to "dobrze przygotowany, zaplanowany i spójny" proces, który będzie kontynuowany nawet w przypadku zmiany partii rządzącej - podkreśla ekspertka w rozmowie z Zieloną Interią.
Rząd nie może liczyć na zaufanie górników
81 proc. przepytanych górników nie ufa rządowi i uważa, że opieszałość władz doprowadziła do pogorszenia ich sytuacji. Ich obawy względem zielonej transformacji wynikają głównie z braku konsekwentnej strategii rządowej oraz zaniedbań w budowie potencjału regionów węglowych.
Jednocześnie są oni zdania, że to właśnie w świecie polityki, odgórnie zapadają najważniejsze decyzje dotyczące ich przyszłości. Nie mają poczucia wpływu na nie, zwłaszcza, że bardzo wielu z nich uważa, że ich głos i tak nie ma znaczenia.
- Rzeczywiście mamy do czynienia z bardzo niskim poziomem zaufania górników, szczególnie względem rządu - potwierdza Paulina Sobiesiak-Penszko. - To jest kwestia doświadczeń górników nie tylko z obecnym rządem, ale także z tymi wcześniejszymi - dodaje. Górnicy zauważają, że decyzje związane z górnictwem zawsze były "silnie uwikłane politycznie" i "nie kierowano się względami ekonomicznymi".
Jaka przyszłość dla polskiego górnictwa?
W badaniu aż 60 proc. górników przyznało, że transformacja energetyczna może pozytywnie wpłynąć na całą polską gospodarkę. Z kolei 63 proc. z nich uznało, że przeciwdziałanie zmianie klimatu powinno być jednym z najważniejszych celów dla Unii Europejskiej.
Zobacz również:
Regiony węglowe, takie jak Górny Śląsk, Wielkopolska Wschodnia czy region wałbrzyski mogą skorzystać na tzw. planach sprawiedliwej transformacji. Są one na etapie negocjacji z Komisją Europejską. Jak jednak zauważa Paulina Sobiesiak-Penszko, konkretne rozwiązania są potrzebne dużo szybciej.
- Tam ta transformacja trwa. Tam te zmiany i pomysły na to, co zrobić na rynkach pracy są potrzebne już teraz - podkreśla ekspertka. Już teraz część pracowników mogłaby przebranżowić się na pracę w sektorze odnawialnych źródeł energii czy przy procesie zamykania kopalń - dodaje.
