Wakacje dla planety. Jak cieszyć się przyrodą nie przyczyniając się do jej niszczenia
Turystyka i podróże są istotnym czynnikiem przyczyniającym się do zmian klimatu. Same samoloty pasażerskie odpowiadają za ok. 2,1 proc wszystkich globalnych emisji gazów cieplarnianych i 12 proc. emisji z transportu. Turystyka - za ok. 8 proc. To pozornie niewiele, ale to jedno z najszybciej rosnących źródeł emisji na świecie.
To także jedno z najtrudniejszych źródeł emisji do dekarbonizacji. Dlatego decyzje o tym, gdzie i jak spędzamy wakacje, mogą mieć istotne znaczenie dla przyrody i dla naszego portfela.
Turystyka oparta jest na głębokim paradoksie. Najczęściej jeździmy na wakacje tam, gdzie możemy nacieszyć się przyrodą. Ale jednocześnie trudno jest podróżować tak, by nie wywierać na nią negatywnego wpływu. Sektor turystyki jednocześnie jest głęboko uzależniony od stanu środowiska - nikt nie chce jechać na usianą plastikiem plażę - ale sam też przyczynia się do jego pogarszania.
Według najnowszych badań UNWTO/ITF, opublikowanych w grudniu 2019 r., przewiduje się, że emisje CO2 z turystyki wzrosną o 25% do 2030 r. w stosunku do poziomów z 2016 r. Jest jasne, że coś musi się zmienić. Na szczęście nie musimy zupełnie rezygnować z wakacji, nawet tych tropikalnych. Warto jednak podejść do nich nieco bardziej rozważnie.
Wybierz ekowakacje
Najlepszym sposobem na ograniczenie emisji związanych z turystyką jest... zostanie w domu. To oczywiście niezbyt atrakcyjna wakacyjna opcja. Ale jeśli gdzieś wyjeżdżasz, zastanów się przede wszystkim nad tym, gdzie się wybierasz. Aby zminimalizować wpływ na środowisko twoich wakacji, staraj się częściej wybierać cele podróży bliskie domu lub takie, do których możesz dotrzeć środkiem transportu innym niż samolot. Sprawdź też ofertę ekoturystyki. Wiele biur podróży oferuje obecnie wakacje, które wspierają zrównoważony rozwój, nie wpływają negatywnie na środowisko i zapewniają wsparcie finansowe lokalnym społecznościom.
Zostań na ziemi
Zazwyczaj najbardziej ekologicznym sposobem podróżowania jest pociąg. Według organizacji EcoPassenger, podróż pociągiem z Londynu do Madrytu emituje 43 kg CO2 na pasażera, w porównaniu do 118 kg w przypadku podróży samolotem. Oczywiście emisje z pociągów zależą od rodzaju pociągu. Spalinowe lokomotywy emitują mniej więcej dwa razy więcej niż pociągi elektryczne. Pociągi powinny być szczególnie atrakcyjną opcją w przypadku stosunkowo krótkich odległości, na przykład przy podróżach między europejskimi krajami. To właśnie loty krótkodystansowe prowadzą do najwyższych emisji w przeliczeniu na pasażera.
Dobra wiadomość jest taka, że nowsze samoloty są na ogół znacznie bardziej wydajne niż starsze i zużywają zdecydowanie mniej paliwa. Zła wiadomość jest taka, że podczas gdy emisje w przeliczeniu na samolot stopniowo się zmniejszają, całkowite emisje z podróży lotniczych - ze względu na zwiększoną liczbę pasażerów - rosną (na przykład w latach 2013 - 2018 nastąpił wzrost o 32 procent). Latanie klasą ekonomiczną jest dużo bardziej eko niż latanie klasą biznes i pierwszą klasą. Ceną za wygodę - poza wstrząsającymi kosztami samego biletu - jest to, że miejsca w klasie biznes i pierwszej klasie prowadzą od 3 do 9 razy wyższych emisji w przeliczeniu na pasażera.
Bądź dobrym gościem
Spróbuj zatrzymywać się w lokalnych pensjonatach, a nie w dużych sieciowych hotelach. Małe pensjonaty częściej korzystają z lokalnych produktów i dostawców, co zmniejsza emisje wynikające z transportu różnych dóbr i pomaga lokalnej gospodarce.
Szanuj lokalne środowisko. Pozostań na szlakach i ścieżkach publicznych. Nie zrywaj roślin ani nie karm zwierząt i nigdy nie śmieć.
Oszczędzaj wodę i energię. Bierz prysznic zamiast kąpieli. Zminimalizuj zużycie środków higieny osobistej i detergentów do prania oraz ponownie używaj ręczników hotelowych i pościeli. Jeśli to nie jest absolutnie konieczne, nie korzystaj z klimatyzacji. Zamiast tego, po prostu otwórz okno i ciesz się bryzą.
Wybierz przyjazne dla środowiska środki transportu. Zamiast wynajmować samochód, korzystaj z rowerów, autobusów czy pociągów. Nowe miasto najlepiej zwiedza się na piechotę.
Unikaj plastiku
Zabierz na wakację wielokrotnego użytku butelkę na wodę i napełniaj ją regularnie, zamiast kupować napoje w butelkach. Nie korzystaj też, jeśli nie musisz, z jednorazowych kubeczków, tacek czy sztućców. Dotyczy to także podróży samolotem: organizacja IATA szacuje, że linie lotnicze generują każdego roku 6,7 mln odpadów kabinowych, większość spośród których stanowią plastikowe opakowania i jednorazowe naczynia.
Uważaj też, co kupujesz na pamiątkę. Unikaj plastikowych gadżetów, ale też, co niezwykle istotne, nie kupuj niczego, co zostało wykonane z lokalnych zwierząt czy roślin. Koralowce czy cenne rośliny są często niszczone właśnie dlatego, że turyści chcą przywieźć do domu coś ładnego. To nie tylko kolosalny problem środowiskowy. Przewożenie, choćby nieumyślne, przedmiotów wykonanych z zagrożonych gatunków może doprowadzić nawet do aresztowania czy wysokiej grzywny na lotnisku.
Staraj się także unikać jedzenia dużych ilości mięsa. Wakacje to doskonała okazja na wypróbowanie aromatycznej, wegetariańskiej kuchni.