Topniejący lód i trzęsienia ziemi. Kiedy nastąpi kolejne megatsunami?
Chociaż w ciągu ostatnich 100 lat odnotowano 58 fal tsunami, istnieją jedynie historyczne i geologiczne dowody na pojawienie się 31 megatsunami w historii ludzkości. Zjawiska, które je powodują, zdarzają się rzadko. Kiedy może pojawić się kolejne megatsunami i co może je powodować?
Najczęstszą przyczyną występowania megatsunami są erupcje wulkanów i trzęsienia ziemi. Wielkie fale powstają z powodu nagłego przemieszczenia się "materiału" do mórz lub wód słodkowodnych.
Paradoksalnie megatsunami niekoniecznie musi być najbardziej niszczycielskie w skutkach. Niektóre mogą być skoncentrowane i niszczycielskie dla położonych nieopodal terenów. Fale tracą energię w miarę oddalania się od źródła.
“Megatsunami występowały głównie na odizolowanych obszarach, gdzie nie ma zabudowań. Zjawiska te nie miały więc wpływu ani na ludzi, ani na infrastrukturę" - mówi Mercedes Ferrer, badaczka z Hiszpańskiego Instytutu Geologii i Górnictwa, autorka książki “Megatsunamis".
Pojawienie się tsunami powoduje jednak wyciągnięcie z dna morskiego szczątków, piachu i innej materii, która jest dowodem na wystąpienie potężnego zjawiska.
Śmiercionośne fale
Najbardziej niszczycielskie i śmiercionośne tsunami, sklasyfikowane jako megatsunami ze względu na wysokość fal, miało miejsce w Indonezji w 2004 r. i Japonii w 2011 r. W pierwszym przypadku fale mierzyły wysokość 50 m i były spowodowane podwodnym trzęsieniem ziemi o sile 9,1 w skali Richtera u wybrzeży Sumatry na Oceanie Indyjskim. W wyniku zdarzenia umarło ponad 230 tys. osób.
Megatsunami w Japonii było również spowodowane potężnym trzęsieniem ziemi. Fale miały ok. 40 m, a zjawisko doprowadziło do śmierci ponad 20 tys. ludzi.
W 2015 r. ONZ ustanowiło Światowy Dzień Świadomości nt. Tsunami. Przypada na 5 listopada.
Kiedy wystąpi kolejne megatsunami?
Megatsunami to zjawiska te nieprzewidywalne. Mogą wystąpić w dowolnym czasie i miejscu, dlatego nie można przewidzieć, kiedy nastąpią kolejne silne zjawiska. Istnieją jednak skuteczne narzędzia pozwalające ograniczyć ich skutki. Specjaliści są w stanie w czasie trzęsień ziemi przeprowadzić symulacje, aby oszacować, kiedy fale mogą uderzyć.
Jedynie w przypadku wystąpienia megatsunami spowodowanego osuwiskami nie ma możliwości przygotowania się na skutki jego oddziaływania.
Nie ma na razie dowodów na to, że zmieniający się klimat wpłynie na częstotliwość występowania megatsunami, ale nie można tego wykluczyć. Globalne ocieplenie może mieć wpływ na występowanie megatsunami na obszarach, gdzie masowo topnieje lód, powodując przemiaszczanie skał.
Spośród 31 zarejestrowanych megatsunami sześć miało miejsce w ciągu ostatnich 23 lat.
