Kryzys klimatyczny zabija rośliny. Znikające migrujące zwierzęta odbierają im ostatnią szansę na ratunek
Wędrujące na wielkie odległości ptaki i ssaki są niezwykle istotne dla przetrwania roślin. Zwierzęta rozsiewają nasiona nawet setki kilometrów od miejsca, w którym powstały. Ale zmiany klimatu sprawiają, że takich "roślinnych czarterów” jest coraz mniej.
Rosnące globalne temperatury i utrata siedlisk sprawiają, że ptaki i ssaki zmieniają swoje nawyki. Zwierzęta podążają w stronę zimniejszych regionów, dających im szansę na korzystniejsze warunki do życia. Ale przeprowadzka czy zniknięcie migrujących gatunków to katastrofa dla roślin.
Drzewa, krzewy czy trawy nie mogą same przenosić się w inne regiony, ale mogą korzystać z pomocy zwierząt. Wiele gatunków z powodzeniem przeniosło się w nowe regiony, o korzystniejszym klimacie, korzystając z migrujących zwierząt przenoszących ich nasiona. Z takiej strategii korzysta prawie połowa wszystkich gatunków roślin.
Najnowsze badanie opublikowane w magazynie "Science" pokazuje jednak, że liczba migrujących zwierząt spada. Co odbiera roślinom szansę na adaptację do zmian klimatu.
Koniec zwierzęcych czarterów
Naukowcy z teksańskiego Rice University wykorzystali algorytmy uczenia maszynowego do przeanalizowania mechanizmów rozprzestrzeniania się nasion 400 gatunków roślin z całego świata, by sprawdzić, co stanie się z roślinami, gdy z obszarów dotkniętych najpoważniejszymi skutkami zmian klimatu wyprowadzą się migrujące zwierzęta.
Odkryli, że zdolność tych roślin do przystosowania się do zmian klimatycznych spadła już o 60 proc. Naukowcy ostrzegają, że może to doprowadzić do wyginięcia niektórych gatunków.
"Celem naszego projektu jest zrozumienie, co tracimy, gdy gatunki przenoszą się ze swoich ekosystemów i co traci ekosystem, gdy znikają" - stwierdziła dr Evan C Fricke, ekolożka z Rice University. "Ptaki i ssaki często cierpią z powodu utraty siedlisk, ale odgrywają ważną rolę jako rozpraszacze nasion. Chcieliśmy zrozumieć, co oznacza spadek liczby ptaków i ssaków dla zdolności roślin do nadążania za zmianami klimatu".
Zmiany klimatyczne i globalny spadek bioróżnorodności są bezpośrednio powiązane. Badacze ustalili, że spadek różnorodności biologicznej zagraża globalnej odporności na zmiany klimatu. Lasy i inne zbiorowiska roślin będą miały trudność z dostosowaniem się i przetrwaniem zmian.
Rośliny bez szans na ucieczkę
"Rośliny z definicji pozostają na miejscu, więc zawsze polegały na zwierzętach w celu transportu ich nasion i pyłków" - mówi "Guardianowi" prof. Carlos Peres z University of East Anglia. "Jednak ludzie doprowadzali do wyginięcia ważnych rozsiewaczy nasion zarówno w historii, jak i prehistorii, a my nadal dziesiątkujemy ich populacje do dziś, szczególnie w tropikach.
Autorzy badania proponują rozwiązania, które miałyby wspomóc ekosystemy poddawane największej klimatycznej presji, w tym zwiększenie przestrzeni przeznaczonej na siedliska roślin i przywrócenie bioróżnorodności kluczowej dla przetrwania roślin.
