Kiedy i jak sadzić czosnek zimowy? Sposób na duże główki
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Czosnek znany jest ze swoich właściwości zdrowotnych, dlatego wiele osób decyduje się wprowadzić go do swojego ogrodu. Można sadzić go wiosną, ale bardzo popularna jest także uprawa czosnku ozimego, który daje większy plon. To warzywo nie ma wielkich wymagań, natomiast warto wiedzieć, co robić, aby z każdego ząbka wyrosły naprawdę duże główki!
Spis treści:
Czosnek zimowy - co to za roślina?
Czosnek jest byliną, należącą do rodziny amarylkowatych. To warzywo, bez którego wiele osób nie wyobraża sobie gotowania. Ma wyrazisty smak i mocny zapach, którym aromatyzuje się wiele dań. O dużej popularności czosnku decydują także jego właściwości zdrowotne:
- wspiera odporność,
- pomaga walczyć z przeziębieniem,
- ma działanie bakteriobójcze, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze,
- korzystnie wpływa na stan naczyń krwionośnych i skórę.
Czosnek dzieli się na dwie podstawowe odmiany: jarą i ozimą. Co ważne, należą one do tego samego gatunku, a różni je czas sadzenia. Mogą mieć w związku z tym także odmienny wygląd: innej wielkości główki oraz kolor.
Najpopularniejsze odmiany sadzone jesienią to:
- czosnek "Harnaś",
- czosnek "Orlik",
- czosnek "Janowicki",
- czosnek "Arkus",
- czosnek "Mega".
Zaletą sadzenia czosnku ozimego jest wcześniejszy i większy plon. Odmiany zimowe tworzą większe główki i dojrzewają wcześniej niż te sadzone wiosną. Czosnek ozimy osiąga wysokość 100-120 cm i tworzy cebule o masie 70 g z 6-9 dużymi ząbkami.
Kiedy sadzić czosnek zimowy?
Czosnek zimowy sadzi się po to, żeby uzyskać wcześniejszy (i często większy) plon niż w przypadku odmian wiosennych. Odmiany ozime sadzi się jesienią - najlepszym momentem jest druga połowa października. To wystarczająco wcześnie, aby ząbki zdążyły się ukorzenić i nie przemarzły w czasie przymrozków.
Jeśli jednak w październiku zapowiadane są wyjątkowo ciepłe dni, wstrzymaj się z sadzeniem do listopada. Czosnek posadzony zbyt wcześnie (gdy temperatura jest wysoka) za szybko się rozwinie i podczas pierwszych przymrozków zmarznie.
Jak uprawiać czosnek zimowy?
Czosnek zimowy raczej nie ma dużych wymagań uprawowych, nie mniej jednak należy pamiętać o tym, że:
- ma duże wymagania wodne - najwięcej wody potrzebuje w okresie formowania główek,
- najlepiej rośnie na żyznych, przepuszczalnych glebach o dużej zawartości próchnicy.
Dobrze jest więc zasilić podłoże, w którym będzie uprawiany kompostem. Czosnek zimowy wytrzymuje niskie temperatury i zimuje bez okrycia, a wiosną zaczyna wzrost, gdy temperatury osiągną 3-5°C.
Jak głęboko sadzić czosnek zimowy?
- Do sadzenia wybieraj ząbki duże lub średniej wielkości, bez oznak chorób.
- Ząbki czosnku wkładaj do głęboko przekopanej gleby, w rzędy odległe od siebie o 20-30 cm. Odległości między ząbkami w rzędzie powinny wynosić mniej więcej 6-10 cm, w zależności od wielkości ząbków.
- Ząbki wkładaj pionowo, piętką w dół, na głębokość około 5-8 cm. Czosnek sadzony jesienią wkłada się do ziemi głębiej niż ten wiosenny - dzięki temu jest mniejsza szansa na przemarznięcie.
Czosnek dobrze jest sadzić w miejscach, gdzie wcześniej rosły: kapusta, kalafior, rzodkiewka, ogórek, dynia, fasola, pomidor, marchew lub buraki. Nie należy sadzić czosnku w grządki, gdzie wcześniej rosła cebula.
Kiedy wykopać czosnek zimowy i co zrobić, żeby był duży?
Pierwsze liście czosnku zimowego pojawią się już w lutym, a w przypadku wyjątkowo ciepłej zimy nawet w styczniu. Do zbioru czosnek jest gotowy w lipcu - sygnałem do zbioru są zasychające liście. Co zrobić, aby zebrane główki były duże?
- Nie dopuszczaj do przesuszenia główek - podlewaj uprawę regularnie.
- Regularnie usuwaj chwasty wokół posadzonych główek.
- Ogławiaj go, czyli usuwaj kwiaty. Obrywaj pąki kwiatowe, gdy pęd czosnku będzie miał kilkanaście centymetrów. Ogławianie to najprostszy sposób na uzyskanie nawet dwa razy większych główek niż gdyby kwiatostany zostały na roślinie.
Uprawa czosnku zimowego nie jest trudna, daje natomiast mnóstwo satysfakcji - pięknie splecione warkocze czosnku są także bez wątpienia świetną ozdobą kuchni. Co zrobić, żeby czosnek się udał? Kluczowe jest podłoże bogate w próchnicę, regularne podlewanie i ogławianie pędów kwiatostanowych.
