Chryzantemy na Wszystkich Świętych. Skąd wzięła się ta tradycja?
Oprac.: Agnieszka Kasprzyk
Chryzantemy uznajemy za kwiaty dla zmarłych. Nietaktem jest wręczenie ich komuś w prezencie. Kiedy jednak zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, cmentarze zapełniają się tymi pięknymi kwiatami w najróżniejszych kolorach i zestawieniach. Skąd wzięła się ta tradycja i dlaczego właśnie chryzantemy stały się symbolem pamięci o zmarłych? Okazuje się, że są kraje, w których te kwiaty mają zupełnie inne znaczenie.
Chryzantema, znana również jako "złoty kwiat" (od greckich słów chrysos - złoto i anthemon - kwiat), ma swoje korzenie w Azji, szczególnie w Chinach i Japonii. W tych krajach kwiat ten symbolizuje długowieczność, radość i szacunek. Jednak w Europie, a zwłaszcza w Polsce, chryzantemy mają nieco inną symbolikę – kojarzone są głównie ze śmiercią i pamięcią o zmarłych.
Spis treści:
Skąd chryzantemy na Wszystkich Świętych? Młoda tradycja
Tradycja wiążąca chryzantemy z dniem Wszystkich Świętych jest stosunkowo młoda. Choć te kwiaty przywędrowały do nas z Azji w XVII wieku, to zwyczaj ich umieszczania na grobach przybył do Europy z Francji pod koniec XIX wieku.
W 1919 roku, po zakończeniu I wojny światowej, chryzantemy stały się popularnym kwiatem dekorującym groby żołnierzy poległych w walkach. Z biegiem czasu roślina ta zaczęła odgrywać podobną rolę także w Polsce, zyskując miano symbolu hołdu i pamięci o tych, którzy odeszli.
O tym, że chryzantemy stały się symbolem Wszystkich Świętych, zdecydowały też względy praktyczne. Te kwiaty kwitną jesienią i są bardzo trwałe oraz odporne na chłody. Postawione na grobie w listopadzie, są w stanie przetrwać miesiąc, aż do pierwszych mrozów.
Symbolika chryzantem: kolor ma znaczenie
W Polsce chryzantemy są kwiatami żałobnymi, symbolizującymi trwałość pamięci po zmarłych, ale ich kolor również odgrywa tu pewną rolę. Z jego pomocą można wyrazić niektóre uczucia:
- białe chryzantemy symbolizują czystość, niewinność, szczerość oraz duchową doskonałość;
- czerwone chryzantemy są wyrazem miłości do zmarłej osoby;
- chryzantemy w kolorze różowym oznaczają wdzięczność i sympatię;
- fioletowe chryzantemy są wyrazem smutku i żalu po zmarłych;
- pomarańczowy jest kolorem ciepłych wspomnień;
- żółte chryzantemy symbolizują smutek wynikający z rozstania.
Co ciekawe, takie znaczenie przypisuje się chryzantemom tylko w Europie. W Azji to kwiaty radości, szczęścia i długowieczność, zwłaszcza jeśli występują w żółtych czy pomarańczowych kolorach. Japonia od setek lat obchodzi święto chryzantemy, które wypada 9 września. Japończycy zbierają wtedy rosę z tych kwiatów, by się nią obmyć, co przynosi dobrobyt. Chryzantemami zaprawia się również pitą tego dnia sake.
Odmiany chryzantem: jest w czym wybierać
Na świecie istnieje około 5000 odmian chryzantem, co czyni je jednymi z najbardziej zróżnicowanych roślin ozdobnych. Odmiany te różnią się pod względem kształtu, wielkości, koloru kwiatów oraz odporności na warunki atmosferyczne. Poniżej przedstawiamy kilka z najpopularniejszych w Polsce odmian chryzantem:
- “Biała Śnieżka” - jest to jedna z najbardziej klasycznych odmian o białych, dużych i pełnych kwiatach. Jej kwiaty tej odmiany mają kulisty kształt i są wyjątkowo trwałe, co czyni je idealnymi do dekoracji grobów.
- “Solar” - odmiana o intensywnie żółtych, kulistych kwiatach. Jest bardzo popularna ze względu na swój wyrazisty kolor i odporność na jesienne warunki atmosferyczne.
- "Rubra” - ta odmiana charakteryzuje się dużymi, czerwonymi kwiatami o pełnym kwiatostanie.
- “Jolanta” - Jest to odmiana drobnokwiatowa, której kwiaty mają różowy kolor. Ma delikatne, ale liczne kwiatostany, co daje efekt obfitego kwitnienia.
- “Anastasia”- odmiana o dużych kwiatach w kształcie półkuli, z długimi, igiełkowatymi płatkami. Występuje w różnych kolorach, najczęściej w odcieniach bieli, żółci i różu.
- “Złota Korona” - odmiana o intensywnie złocistych kwiatach. Jest szczególnie popularna ze względu na swoją wytrzymałość na niskie temperatury;
- “Santini”- to drobnokwiatowa odmiana chryzantemy, często stosowana w bukietach i kompozycjach kwiatowych. Ma małe, kuliste kwiaty w różnych kolorach, w tym białym, żółtym i zielonym.
- “Froggy”- ta zielona odmiana ma wyjątkowy, nieco egzotyczny wygląd. Kwiaty przypominają małe, gęste kulki, co czyni je atrakcyjnymi w kompozycjach florystycznych. Choć mniej tradycyjna, staje się coraz bardziej popularna na cmentarzach ze względu na swoją oryginalność.
W odmianach chryzantem można się pogubić, a hodowcy wciąż pracują nad tym, aby było ich jeszcze więcej. Spośród tylu kolorów i kształtów każdy z pewnością jest w stanie wybrać odpowiedni, który posłuży do ozdoby grobu i wyrażenia pamięci o zmarłych.
