Dywany z kwiatów na Boże Ciało. Wiekowa tradycja w polskich wsiach
Dywany z kwiatów to tradycja kultywowana w miejscowościach województwa łódzkiego i opolskiego. Mieszkańcy wsi, przekazując sobie wiedzę z pokolenia na pokolenie, świętują Boże Ciało w unikalny na skalę światową sposób. Co warto wiedzieć o wiekowej tradycji?
- Dwa lata temu dywany kwiatowe z okazji Bożego Ciała trafiły na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Obok tej tradycji w zestawieniu UNESCO znalazło się też szopkarstwo krakowskie i kultura bartnicza.
- Na czym polega przygotowywanie dywanów z kwiatów w Boże Ciało i jakie były początki tradycji?
- Procesje Bożego Ciała są upiększane o tradycję dywanów kwiatowych od ponad 200 lat. Jest to nawiązanie do obyczajów kultywowanych w czasach średniowiecza. Wtedy kwiaty, wykorzystane do przyozdobienia katedr, były przekazywane dla Kościoła z królewskich ogrodów.
Spis treści:
Boże Ciało i dywany z kwiatów w Spycimierzu i opolskich wsiach
Co roku w Boże Ciało po ulicach polskich miast i wsi przemieszczają się procesje. W ich centrum jest Monstrancja z Przenajświętszym Sakramentem. Kordon tworzą również ministranci, księża, lektorzy, bielanki, a także dzieci i wierni rozrzucający kwiaty. Oprócz tego niesione są sztandary procesyjne, a niekiedy pochodowi towarzyszy orkiestra dęta.
Unikatową tradycją są słynne dywany z kwiatów. Najsłynniejsza procesja obejmująca ten wyjątkowy obrządek przechodziła przez ulice Spycimierza (województwo łódzkie), upstrzona pięknymi kwiatami w misternie ułożonych kształtach.
Aktualnie na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajdują się również miejscowości z województwa opolskiego:
- Klucz,
- Olszowa,
- Zalesie Śląskie,
- Zimna Wódka.
Polska tradycja dywanów kwiatowych. Jak to wygląda w Boże Ciało
Najsławniejszy dywan kwiatowy jest "rozkładany" w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Spycimierzu liczącej ponad 900 lat. Na dywan składają się kwiaty z lokalnych ogrodów, a także rośliny polne oraz wodne. Zaliczają się do nich m.in.:
- dzikie róże,
- czerwone polne maki,
- modre chabry,
- jaśminy,
- rumianki,
- bzy,
- kosaćce,
- biała i kolorowa akacja,
- żarnowiec,
- piwonie,
- koralowa kalina i kolorowe łubiny.
Różnorodne kombinacje kwiatowe obejmują również szyszki, liście paproci i kasztanowca, a nawet palmy. Oprócz pięknego wyglądu kwietne dywany pięknie pachną. Czerwcowe ciepło i pełne słońce podkreśla zarówno prezencję, jak i zapach ozdób z roślin na Boże Ciało.
W miejscowościach takich jak: Klucz, Olszowa, Zimna Wódka, Zalesie Śląskie i Spycimierz wydarzeniem jest nie tylko Boże Ciało, ale również wytężona praca poprzedzająca kościelne święto. Mieszkanki i mieszkańcy wsi już kilka dni wcześniej poświęcają swój czas na zbieranie kwiatów, wymyślanie przepięknych wzorów dywanów, czy montowanie wielkich ram, które dodatkowo urozmaicają procesję na Boże Ciało.
Tradycja dywanów kwietnych znajduje się na liście UNESCO
Tradycja dywanów kwiatowych zajmuje chlubne miejsce na Liście Reprezentatywnej Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Jest praktyką, której towarzyszą rodzinne wspominki – poprzednich pochodów i członków rodzin, którzy brali w nich udział. Ze względu na to dywany kwietne są częścią lokalnego dziedzictwa kulturowego przekazywanego z pokolenia na pokolenie. Jednocześnie jest kultywowana tradycja, a także propagowanie ludzkiej kreatywności.
