Trudno uwierzyć, ale to one odbyły pierwszy stosunek na świecie

Ryby pancerne czyli plakodermy to panująca niegdyś w oceanach świata grupa zwierząt, która pojawiła się na Ziemi około 420 milionów lat temu, czyli w późnym okresie syluru. Ich rozkwit nastąpił w dewonie, który zaczął się po sylurze, a zakończył około 358 milionów lat temu. Te dawne ryby miały strunę grzbietową i chrzęstny szkielet, a ich głowę i sporą część tułowia pokrywały potężne płyty, dlatego nazywamy je rybami pancernymi.

Największe ryby pancerne osiągały ogromne rozmiary. Dunkleosteus szacowany jest na 10 metrów długości. Nie brakowało jednak także ryb małych i do takich należał Microbrachius dicki.

Ta rybka pancerna osiągała zaledwie 8 cm długości. jej głowa i przedni odcinek ciała pokrywają płytki o długości 2-4 cm. A zatem spora część jej niedużego ciała była opancerzona. Ich zbroja otaczała głowę i tułów zwierzęcia i była podzielona na kilka połączonych ze sobą płytek. Ryby te są rozpoznawane dzięki dużym płytkom pancerza wokół głowy i krótszym płytom piersiowym.

Skamieniały okazy tej ryby znajdowano w najstarszych pokładach w Szkocji i Estonii, a także Białorusi i Chinach. Pierwsze zostały odkryte w piaskowcach Johna O'Groats w Caithness i pokładach Eday na Orkadach. I to właśnie ta nieduża ryba okazała się przełomem w dziejach świata.

Zespół kierowany przez profesora Johna Longa z Uniwersytetu Flinders na ich podstawie wykazał, w jaki sposób stosunek płciowy ewoluował u naszych głęboko odległych przodków. I co ważne, jak się narodził. Okazuje się, że to właśnie Microbrachius dicki był pierwszym znanym organizmem, który rozmnażał się poprzez zapłodnienie wewnętrzne. On odbył pierwszy stosunek płciowy w dziejach świata.

Grupa naukowców z Australii, Chin, Estonii, Szwecji i Wielkiej Brytanii, którzy zbadali ogromną liczbę okazów kopalnych znajdujących się w zbiorach muzealnych na całym świecie, odkryła, że zapłodnienie wewnętrzne i kopulacja został wynaleziony przez te wymarłe ryby pancerne około 385 milionów lat temu w Szkocji. To właśnie te ryby rozwinęły kościste kończyny narządów płciowych układające się w kształt litery L. Przypominały klamry i służyły do przenoszenia nasienia samca do dróg rodnych samic. Z kolei żeńskie osobniki tej ryby rozwinęły małe, parzyste kości, aby unieruchomić męskie narządy płciowe podczas kopulacji.

Naukowcy dość długo głowili się, czy były te kostne wyrostki w kształcie litery L, aż wreszcie doszli do tego - służyły kopulacji. Profesor John Long stwierdził, że ryby prawdopodobnie kopulowały w pozycji bocznej, trzymając razem kościste wyrostki. - Umożliwiło to samcom ustawienie swoich narządów płciowych w pozycji właściwej do krycia - uzasadnia i dodaje, że musiało to wyglądać osobliwie. Ryby wyglądały jakby tańczyły w wodzie.

Wnioski są poważne, bo to oznacza także, że po raz pierwszy w historii ewolucji osobniki męskie i żeńskie zaczęły różnić się wyglądem.

Co zaskakujące, naukowcy uważają, że pierwsza próba reprodukcji wewnętrznej nie trwała długo.

Nie jest to sytuacja u ryb powszechna. U wielu z nich tarło przebiega w formie zapłodnienia zewnętrznego, gdy samiec polewa nasieniem (mleczem) jaja złożone przez samicę. Niektóre współczesne ryby decydują się dzisiaj na zapłodnienie wewnętrzne, do takich należą rekiny i inne ryby chrzęstnoszkieletowe.

Wygląda na to, że w miarę ewolucji ryby powróciły do tarła. Powrót kopulacji zajął kolejne kilka milionów lat i pojawił się ponownie u przodków rekinów i płaszczek. Microbrachius dicki był jednak pierwszy. W jego wypadku gatunkowa nazwa dicki jest przypadkowa i nawiązuje do odkrywcy Roberta Dicka, przyrodnika i geologa szkockiego z XIX wieku.