Przełom w Europie. Nie będą sprzedawać jaj najgorszego typu

Zgromadzenie Państwowe Słowenii przyjęło nową ustawę o ochronie zwierząt - jednym z jej głównych założeń jest zakaz chowu klatkowego kur niosek. Dzięki tej decyzji Słowenia dołączyła do grona europejskich krajów, które postanowiły wprowadzić podobne regulacje na rzecz dobrostanu zwierząt. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2029 r.

Izba niższa słoweńskiego parlamentu 24 lipca 2025 roku zatwierdziła nową ustawę o ochronie zwierząt, która wprowadza zakaz utrzymywania kur niosek w klatkach. Proces wycofywania klatek zakończy się najpóźniej 31 grudnia 2028 roku. Wprowadzenie zmian poprzedziła kampania społeczna, w ramach której obywatele złożyli petycję i wysłali dziesiątki tysięcy wiadomości z apelem o odejście od chowu klatkowego.

Nowa ustawa w Słowenii zakazuje nie tylko utrzymywania kur w klatkach, ale również kastrowania prosiąt bez znieczulenia. Główne działania na rzecz tej zmiany prowadziła słoweńska organizacja Animal Enterprise Transparency Project.

"Wynik głosowania w Słowenii to kolejny sygnał, że chów klatkowy odchodzi do historii. Społeczne poparcie dla wycofania klatek jest ogromne nie tylko w Słowenii, ale w całej Europie" - komentuje Julia Pająk, menadżerka ds. kampanii dobrostanowych w Stowarzyszeniu Otwarte Klatki.

Słowenia to kolejny kraj w Europie, który zdecydował się całkowicie zakazać chowu klatkowego kur. Już teraz wolne od tego systemu są: Szwecja, Luksemburg, Szwajcaria, Austria i Islandia. Inne kraje również wprowadziły konkretne terminy odejścia od klatek - Niemcy (od 2026 r.), Czechy (2027 r.), Region Waloński w Belgii (2028 r.), Słowacja (2030 r.), Dania (2035 r.), a Estonia przygotowuje ustawę zakazującą budowy nowych klatek od 2026 roku i zobowiązującą do ich całkowitego wycofania do 2035 roku.

Zmiany widać nie tylko na poziomie przepisów, ale także w strukturze hodowli. Według danych Komisji Europejskiej na terenie UE już 62% kur niosek jest utrzymywanych w systemach alternatywnych - ściółkowym, wolnowybiegowym i ekologicznym. Ich liczba rośnie z roku na rok, co pokazuje, że odchodzenie od chowu klatkowego ma charakter systemowy.

Wciąż około 67 proc. kur w Polsce jest trzymanych w ciasnych klatkach, które uniemożliwiają im realizację podstawowych potrzeb, takich jak grzebanie w ziemi, rozprostowanie skrzydeł czy korzystanie z grzędy - zwracają uwagę organizacje prozwierzęce.

Choć w naszym kraju zmiany nie następują na poziomie legislacyjnym, wiele firm podjęło decyzję o wycofaniu jaj z chowu klatkowego - ponad 170 firm złożyło takie zobowiązania. Prawie połowa z nich już całkowicie wycofała tzw. trójki.

Od 2014 r. udział chowu klatkowego w naszym kraju jednak stopniowo maleje, w ciągu tych lat spadł o ponad 20 punktów procentowych, to dobra wiadomość.

Większość Polaków popiera zakaz hodowli klatkowej, wynika z badań Biostatu z grudnia 2024 r.