W głębinach oceanów żyją nieśmiertelne zwierzęta. To szansa dla ludzkości
Niezwykłe zwierzę oszukuje śmierć dzięki wyjątkowej "mocy" odwrócenia swojego cyklu życiowego. Meduza Turritopsis dohrnii, bo o niej właśnie mowa, stała się przedmiotem szeroko zakrojonych badań nad długowiecznością i regeneracją. Co mogą przynieść eksperymenty?
Niezwykła meduza Turritopsis dohrnii jest fenomenem wśród zwierząt, a w świecie naukowym jest znana jako biologicznie nieśmiertelna. Jest jedynym znanym zwierzęciem, które po osiągnięciu dojrzałości płciowej może powrócić do początkowego stadium polipa i może to zrobić wiele razy.
Olbrzymie możliwości malutkiej meduzy
Turritopsis dohrnii może osiągnąć rozmiar zaledwie 4,5 mm, zatem zwierzę jest niezwykle malutkie, a ich ciało jest przezroczyste. Co ciekawe, ma ono stosunkowo duży żołądek względem rozmiaru swojego ciała. Przybiera on kolor jaskrawoczerwony, zaś w przekroju ma kształt krzyża. Młode osobniki mają jedynie osiem macek, z kolei dorosłe mogą mieć ich nawet 90.
Gatunek ten żyje w wodach u wybrzeży Japonii, Panamy, Hiszpanii, Włoch, Florydy oraz w Oceanie Spokojnym. Uważa się, że od dłuższego czasu przeprowadza "cichą inwazję" na inne obszary. Badacze sądzą, że odpowiedzialne są za to wody balastowe statków.
Cały "proces nieśmiertelności" rozpoczyna się, kiedy meduza jest stara, chora, głodna, zraniona lub odczuwa stres środowiskowy. Wówczas zachodzi proces transdyferencjacji, który polega na "przeprogramowaniu" komórek macierzystych, które przekształcają się w różnego rodzaju tkanki. Meduza może umrzeć tylko w wyniku ataku innego zwierzęcia (bardzo często są zjadane przez żółwie), lub z powodu niektórych chorób. Eksperymenty ujawniły, że meduza może się odrodzić, będąc w każdym stadium.
Dzięki temu zwierzę "oszukuje śmierć" wiele razy. Część naukowców uważa, że może to robić w... nieskończoność. Dlatego też mogą nie mieć maksymalnej długości życia.
Nieśmiertelne DNA meduzy
Jak zaznaczają naukowcy, odkrycie nieśmiertelności wcale nie było łatwe, a tajemnica zapisana jest w DNA. Zagadkę w głównej mierze rozwikłano rok temu, wówczas rozszyfrowano genom nieśmiertelnej meduzy.
Naukowcy wykazali się wielką cierpliwością, ponieważ odczytywali materiał genetyczny gen po genie. Wykorzystując szereg narzędzi bioinformatycznych oraz genomiki porównawczej, odkryli cały wachlarz wyjątkowych genów, które zapewniają meduzie regenerację i nieśmiertelność.
Kolejne badania będą skupiać się nad odnową populacji komórek macierzystych, naprawy i replikacji DNA, komunikacji między komórkami, czy oksydacyjnych uszkodzeniach komórek. Aspekty te są powiązane z długowiecznością i tzw. zdrowym starzeniem się u ludzi.
Badacze twierdzą, że mimo przyszłych zaawansowanych prac, człowiek może nigdy nie zastosować podobnego procesu. Naukowcy mówią, że: "Niestety organizm ludzki nie byłby w stanie odtworzyć tego, co robi meduza. Być może jedynym sposobem na znalezienie takiej fontanny młodości jest uświadomienie sobie, że nie ma życia bez śmierci".