Nie smok i nie gad. Zwierzę z rogami owiane jest tajemnicą

Pióra znajdujące się po bokach głowy tak bardzo przypominają rogi, że te ptaki nazwano rogatnikami. Tak jak nie ma rogatych ptaków, tak też one nie są rogate. To złudzenie, a w wypadku tego fenomenalnego zwierzęcia o złudzenie chodzi najbardziej.

U rogatników wszystko jest złudzeniem. Na tym ptak bazuje, na tym opiera się cała jego strategia pozostawania niewidocznym, o ile się nie porusza. A jeśli już ktoś go zdemaskuje - ptak i tak będzie próbował przeciwnika oszukać.

Rogatnik ma tak bardzo prostokątną głowę, że wydaje się wyciosana.Jakby poszedł do zajmującego się piórami barbera i ten przyciął je równiutko. To niespotykane u ptaków, za to typowe dla gadów.

Zwierzę liczy na to, że jeśli ktoś je zauważy, to pomyśli, że ma do czynienia z gadem właśnie. Kto wie, może nawet wężem. A z wężami nigdy nie wiadomo, mogą okazać się jadowite, mogą okazać się dusicielami. Lepiej nie ryzykować, zostawić je w spokoju. Święty spokój w świecie lasu deszczowego to towar pożądany, choć deficytowy. Rogatnik wymyślił sposoby, aby go uzyskać.

Wygląd rogatnika kojarzy się nam ze smokami. Ktoś, kto podczas przechadzki w lesie deszczowym dostrzeże tego ptaka przypatrującego mu się z gęstwiny, rzeczywiście może odnieść wrażenie, że natrafił na małego stwora z legend. Musi to być jednak las w Azji, gdzie rogatniki mieszkają.

Rogatnik duży zamieszkuje tereny od Cejlonu i Indii (a dokładnie Ghatów Wschodnich) przez Birmę, Indochiny po lasy Indonezji i Filipin. Jego bliski krewniak rogatnik uszaty ma mniejszy zasięg, obejmujący jedynie Tajlandię, Półwysep Malajski, Sumatrę i Borneo.

Kilka innych gatunków rogatników, jak rogatnik białogardły i rogatnik kropkowany, żyje również w Australii, gdzie odgrywają istotną rolę w mitologii aborygeńskiej. One jednak nie mają aż tak smoczych sylwetek i takich rogów na głowie jak te z południowej Azji, wypisz wymaluj wyjęte z "Gry o tron", a może nawet bardziej Szczerbatek z "Jak wytresować smoka".

A gdy rogatnik rozdziawi swój dziób, efekt jest jeszcze bardziej piorunujący, bowiem wygląda wówczas rzeczywiście jak smok otwierający paszczę, by zaraz zionąć ogniem.

Ta wielka paszcza jest mu potrzebna do łowów, głównie nocnych. Rogatniki należą bowiem do lelków, czyli ptaków wyspecjalizowanych do życia w nocy. To rzadkość, bo większość ptaków to gatunki dzienne. Wśród lelków też się takie zdarzają, ale gros z nich dzień przesypia, polegając na swoim kamuflażu. Nocą ruszają zaś do polowania z otwarta paszczą.

Nie na owieczki jednak, ale na owady. Rogatniki chwytają sporo ciem, much, komarów, chrząszczy i innych owadów, ale potrafią zapolować także na większa zdobycz, np. małego kręgowca. Pożerają ofiary sprawnie, w powietrzu. Nawet piją w locie, efektownie zanurzając dziób w wodzie.

A latają wyśmienicie. Wszystkie lelki robią to bardzo sprawnie, ale rogatniki osiągają wśród nich naprawdę duże prędkości. Mówi się nawet o 100 kilometrach na godzinę, co w ciemności lasu deszczowego Indii czy Indonezji jest sporym wyzwaniem,

Mało o tych ptakach wiemy, także o tym, jaką rolę w ich życiu odgrywa dźwięk. Rogatniki wydają mnóstwo dźwięków, od gulgotów i odgłosów podobnych do odkorkowywania butelki aż po gwizdy i śpiewy jakże charakterystyczne dla azjatyckiego lasu. Potrafią także nie tylko wyglądać jak gad, ale i zachowywać się jak on i wydawać gadzie dźwięki.

Gdy są zaniepokojone, albo wróg zbliży się zanadto do ich niedbałego gniazda, zbudowanego niekiedy wprost na ziemi, wówczas rogatnik rozpoczyna swój pokaz grozy. Wyciąga ciało do przodu, wije się i syczy zupełnie jak wąż. Chce się do niego upodobnić i odstraszyć intruza. Najczęściej mu się udaje, bo niemal każdy jest zaskoczony, gdy spotka ptaka wyglądającego i zachowującego się jak smok.