Jak i z czego zrobić kompostownik przydomowy? Kilka opcji
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Miłośnicy ogrodnictwa wiedzą, że nie ma nic lepszego dla roślin niż solidna dawka kompostu. Nie bez przyczyny nazywa się go zresztą „czarnym złotem ogrodników”. Kompost doskonale poprawia glebę, wzbogacając ją w materię organiczną. To rozwiązanie ekologiczne oraz ekonomiczne – kompost powstaje bowiem z odpadków. Jak zrobić kompostownik samodzielnie i czy warto mieć go w ogrodzie? Poznaj nasze inspiracje.
Spis treści:
Po co kompostownik w ogrodzie?
Po co kompostownik, skoro nawozy można kupić w każdym sklepie ogrodniczym? Odpowiedź jest niezwykle prosta: kompost to jeden z najlepszych sposobów na poprawę jakości gleby w ogrodzie bez zanieczyszczania jej chemicznymi środkami. Nawozy dostępne w centrach ogrodniczych bardzo często mają w składzie chemikalia, które owszem - poprawiają wygląd kwiatów czy warzyw, ale jednocześnie działają szkodliwie na glebę i cały ekosystem. Kompost użyźnia glebę za pomocą próchnicy i poprawia jej strukturę. Można stosować go do wszystkich roślin i nie ma szans przenawożenia nim żadnej z nich.
Co więcej, kompost jest zupełnie darmowy - powstaje z kuchennych i ogrodowych odpadków: obierek i resztek warzyw i owoców, skoszonej trawy, gałęzi itd.
Z czego zrobić kompostownik?
Najłatwiejszym sposobem na zrobienie kompostownika przydomowego jest założenie pryzmy kompostowej. Jest to nic innego jak stos ułożony z różnych rodzajów materii organicznej. Jak można sobie jednak wyobrazić - nie jest to najbardziej estetyczna forma produkowania kompostu. Znacznie lepiej wygląda postawiony w kąciku ogrodu kompostownik - może być drewniany, plastikowy, murowany. Samodzielne zrobienie kompostownika nie jest trudne, a materiały najlepsze do stworzenia takiej konstrukcji to:
- europalety,
- drewniane deski,
- stare cegły,
- betonowe pustaki.
Czy kompostownik powinien mieć szczelne dno?
Szczelne dno to w przypadku kompostownika bardzo zły pomysł Najlepiej, by kompostownik nie miał dna w ogóle - materia organiczna ma wówczas kontakt z glebą, z której przechodzą do niej dżdżownice i inne mikroorganizmy, wspierające procesy rozkładu. Jeśli wykładasz kompostownik folią, musisz zrobić w niej otwory - tylko wtedy kompostownik będzie miał sens.
Jak zbudować kompostownik?
Do stworzenia spełniającej swoją rolę konstrukcji potrzebujesz palet, desek albo pustaków, odpowiednich narzędzi oraz odrobiny czasu.
Kompostownik z palet
Wykonanie kompostownika z palet jest najszybszym sposobem na stworzenie przestrzeni do rozkładania odpadów. Potrzebujesz do niego 4 europalet i wiertarkowkrętarki. Palety należy po prostu ze sobą połączyć łącznikami do drewna (zespalaj je wierzchnią stroną do środka) przy pomocy wiertarkowkrętarki. Kompostownik możesz wyłożyć folią, przyczepiając ją do palet zszywaczem do drewna - nie jest to konieczne, ale przyspieszy rozkładanie się odpadów.
Kompostownik drewniany
Do budowy kompostownika drewnianego potrzebujesz:
- czterech palików o długości 120 cm lub więcej,
- desek - nowych lub używanych,
- siatki,
- folii perforowanej,
- młotka i gwoździ,
- zszywacza.
Wykonanie drewnianego kompostownika w kilku krokach:
- wybierz miejsce na kompostownik i zaznacz na podłożu jego krawędzie
- wbij w ziemię paliki, które będą stanowiły rogi kompostownika,
- używane deski oczyść i przeszlifuj - kompostownik będzie lepiej wyglądał i łatwiej go zaimpregnujesz,
- zaimpregnuj deski odpowiednim preparatem - wzmocni to strukturę drewna i zabezpieczy je przed wilgocią,
- przytnij deski na odpowiednią długość - taką, jakiej wielkości chcesz mieć kompostownik,
- przymocuj deski gwoździami do palików z 3 stron - jedna ścianka niech zostanie otwarta, być może będziesz chciał rozbudować kompostownik,
- między deskami powinna zostać kilkucentymetrowa szpara, dzięki której kompost będzie oddychał,
- po zamocowaniu ścian, za pomocą zszywacza przyczep do desek siatkę i folię perforowaną (nie jest niezbędna, ale pozwala utrzymać wytwarzane wewnątrz kompostownika ciepło, dzięki czemu kompost robi się szybciej).
Kompostownik gotowy! Aby szybciej zachodziły w nim procesy rozkładu, warto czymś go przykryć. Możesz wykonać wieko, które umocujesz na zawiasach albo po prostu kłaść na kompostownik jakąś dużą deskę.
Kompostownik betonowy
Nie dysponujesz drewnem, ale masz na zbyciu pustaki? To świetny materiał na kompostownik. Pustaki ustawiaj naprzemiennie w taki sposób, aby nie tworzyły pełnych ścian - muszą zostawać między nimi przerwy, które umożliwią przepływ powietrza. Do łączenia pustaków wykorzystaj zaprawę murarską. Na jeden ścianie zostaw większy otwór, aby móc wyjmować przez niego dojrzały kompost. Kompostownik betonowy to trwała alternatywa dla konstrukcji drewnianych - nie musisz go konserwować ani specjalnie się o niego troszczyć, a będzie służył ci wiele lat.
Nie masz czasu na samodzielne zrobienie kompostownika? Nic straconego - wciąż możesz produkować swój kompost, wykorzystując rozwiązania dostępne na rynku. W sklepach z łatwością znajdziesz kompostownik plastikowy. Choć zużyte i niepotrzebne palety czy stare deski to świetne i ekologiczne rozwiązanie, kompostownik plastikowy także świetnie spełni swoje zadanie i posłuży ci wiele lat.