Ośmiornice

Wtorek, 31 października 2023 (13:30)
Ośmiornice (Octopoda) to morskie zwierzęta należące do klasy głowonogów. Mają charakterystyczny wygląd, który obejmuje miękki, workowaty korpus i osiem długich, elastycznych ramion pokrytych przyssawkami.
Ośmiornice Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Ośmiornica. /123RF/PICSEL

Ośmiornice - najważniejsze informacje

  • Rodzina:

    ośmiornicowate

  • Rząd:

    ośmiornice

  • Gromada:

    głowonogi

  • Typ:

    mięczaki / skorupowce

  • Królestwo:

    zwierzęta

Ośmiornice — występowanie i środowisko

Ośmiornice występują w morzach i oceanach na całym świecie. Ze względu na zdolność do przystosowania się do różnych warunków, dobrze radzą sobie w niemal każdej strefie klimatycznej.

Występowanie ośmiornic zależy od gatunku. Najczęściej można je spotkać w wodach przybrzeżnych, na głębokości kilku metrów.

Wiele osobników preferuje miejsca o kamienistym lub skalistym dnie, gdzie mogą się z łatwością ukryć przed drapieżnikami.

Inne z kolei przystosowały się do życia na piaszczystym dnie morskim lub pośród rafy koralowej.

Ośmiornice — tryb życia i zachowanie

Ośmiornice są zdolne do poruszania się na różne sposoby. Wykorzystują macki do przemieszczania się po dnie, wspinania po morskich skałach, a także do pływania. Są bardzo szybkie i zwinne, co pozwala im uciec przed drapieżnikami. 

Do poruszania się zwierzęta wykorzystują charakterystyczną budowę ciała i syfon, przez który wyrzucają wodę. Ruch ten nazywany jest pływaniem odrzutowym i jest dla ośmiornic najszybszym sposobem przemieszczania. 

Wykorzystują go, gdy liczy się szybkie schwytanie ofiary lub ucieczka przed drapieżnikiem. W innej sytuacji przemieszczają się znacznie wolniej, pełzając po podłożu.

Zarówno w chronieniu się przed zagrożeniem, jak i w polowaniu ośmiornicom pomaga zdolność do kamuflażu – mają możliwość zmiany swojego koloru.

Zwierzęta mogą w ten sposób stać się zupełnie niewidoczne w swoim środowisku. W sytuacji zagrożenia ośmiornice mogą utracić swoje macki, które mają zdolność do odrastania.

W większości przypadków ośmiornice prowadzą samotny tryb życia, wyłączając jedynie okres godowy. Są aktywne głównie nocą, podczas gdy w ciągu dnia chowają się w swoich kryjówkach.

Ponieważ ośmiornice są mięsożerne, ich dieta obejmuje ryby, skorupiaki, małże, kraby i inne niewielkie organizmy morskie.

Ośmiornice — anatomia

Ośmiornica to morski bezkręgowiec o wyjątkowym wyglądzie, zdolnościach i cechach anatomicznych. 
  • Gibkie ciało ośmiornicy pozwala na szerokie możliwości dotyczące zakresu ruchu. Ma workowaty kształt i jest doskonale umięśnionym płaszczem, wyposażonym w macki, otwór gębowy z ostrym dziobem, lejek i syfon.

  • Ośmiornica ma macki – 8 długich i elastycznych, które są najbardziej ruchliwą częścią ciała. Dzięki nim może się poruszać, łapać ofiarę, a także eksplorować otoczenie. Macki dzielą się na cztery pary, z czego dwie służą ośmiornicom do przemieszczania się, a pozostałe do poszukiwania pożywienia.

  • Odpowiedni kształt i budowa ciała ośmiornicy oraz jej zwinność pozwalają na bezproblemowe przeciskanie się przez wąskie szczeliny.

  • Oczy umieszczone w górnej części głowy zapewniają doskonały wzrok i szerokie pole widzenia. Są znakomicie rozwinięte i widzą spolaryzowane światło.

  • Ośmiornice na tle pozostałych bezkręgowców wyróżnia najwyższy współczynnik masy mózgu. Dzięki temu są uznawane za bardzo inteligentne stworzenia.

  • Ośmiornice oddychają za pomocą skrzeli.

  • Gatunek ten ma zamknięty układ krążenia i aż trzy serca, dziewięć mózgów oraz niebieską krew.

  • Ośmiornica ma gibkie ciało, którego długość może sięgać do 3 m. Gatunek znany jako olbrzymi może mieć rozpiętość ramion wynoszącą ponad 4 m i wagę ciała dochodzącą do 15 kg.

Ochrona i zagrożenia dla ośmiornic

Ośmiornice, podobnie jak wiele innych morskich gatunków zwierząt, są zagrożone zarówno ze względu na naturalne czynniki, jak i z uwagi na szkodliwą działalność człowieka. Dotyczy to przede wszystkim:
  • rybołówstwa, podczas którego niekiedy dochodzi do przypadkowego połowu ośmiornic,
  • zanieczyszczenia wód morskich przez toksyczne substancje, które szkodzą zwierzętom żyjącym w akwenach,
  • zmian klimatycznych, w tym skutków globalnego ocieplenia,
  • mechanicznego niszczenia kryjówek podczas połowów czy rejsów wycieczkowych.
Wszystkie działania sprzyjające ochronie tego gatunku sprowadzają się do ograniczenia niekontrolowanych połowów czy też wzmożonego badania stopnia zanieczyszczeń wód morskich i oceanicznych.

Ciekawostki o ośmiornicach

  • Największy osobnik, jakiego znaleziono w historii, ważył ponad 270 kg, a rozpiętość jego ramion sięgała 9 m.
  • Ośmiornice żyją dość krótko – średnio około pół roku.
  • Wszystkie gatunki ośmiornic są jadowite.
  • Ośmiornice są mistrzami kamuflażu, gdyż w ciągu godziny są w stanie zmienić swój kolor ponad 170 razy.
  • Gatunek ma aż 3 serca, 9 mózgów i niebieską krew.
  • Największe osobniki są w stanie zabić niektóre gatunki rekinów.
  • Niektóre gatunki ośmiornic są ślepe.
  • Ośmiornica ma słaby słuch.
  • Większość ośmiornic to drapieżniki, które paraliżują ofiary za pomocą swojej śliny.
  • Ośmiornice nie mają nerek, tylko nefrydia.
  • Po zapłodnieniu ośmiornice składają od 10 000 do 70 000 jaj. Najmniejsze osobniki po wykluciu są wielkości pchły.
  • Ośmiornice to inteligentne stworzenia, które wedle przeprowadzonych badań mają krótko- i długoterminową pamięć.

Temat Ośmiornice znajdziesz również w serwisie:

Ośmiornice - Wiadomości