Leśny klasyk, którego łatwo przeoczyć. Dużo smaczniejszy niż prawdziwek

Podgrzybek zajączek to grzyb o dość niepozornym, ale rozpoznawalnym wyglądzie. Jego kapelusz ma zazwyczaj od 4 do 12 centymetrów średnicy, jest półkolisty, z czasem bardziej spłaszczony, a w wilgotne dni śliski i błyszczący. Kolor kapelusza jest najczęściej ciemnobrązowy, czekoladowy lub kasztanowy, choć u młodych okazów może być jaśniejszy. Podgrzybek zajączek ma gładką skórę i łatwo daje się oddzielić od miąższu.

Podgrzybek zajączek ma rurkę, która pod spodem jest początkowo jasnożółta, ale z czasem przybiera oliwkowy odcień, a po uszkodzeniu sinieje. Pory grzyba są drobne i regularne. Trzon zajączka jest smukły, walcowaty, często lekko zwężony u podstawy, bez siateczki, w kolorze zbliżonym do kapelusza, choć zazwyczaj jaśniejszy, żółtobrązowy lub oliwkowy. Ma wysokość 5-13 cm. Miąższ jest jasny, kremowy, dość twardy i sprężysty, nie zmienia barwy po przekrojeniu, choć tuż pod skórką może lekko sinieć. Grzyb ten ma przyjemny, łagodny zapach i delikatny smak.

Podgrzybek zajączek rośnie najczęściej w lasach iglastych i mieszanych, szczególnie pod sosnami i świerkami. Pojawia się od lipca do listopada, a najlepsze zbiory przypadają na wrzesień i październik. Czyli właśnie teraz, gdy w lesie panują niższe temperatury niż latem.

Podgrzybek zajączek to grzyb jadalny i ceniony kulinarnie, często spotykany w kuchni polskiej. Nadaje się zarówno do smażenia, marynowania jak i duszenia. Szczególnie dobrze zachowuje aromat po wysuszeniu, niektórzy grzybiarze twierdzą, że nawet znacznie lepiej niż na przykład popularny prawdziwek. Niemniej jednak część osób uważa, że podgrzybka zajączka nie zaleca się suszyć, ponieważ ma miękkie kapelusze, które podczas suszenia mogą się rozpaść. Sposobem na to jest suszenie większych kawałków podgrzybka.

Podgrzybek zajączek często trafia do sosów, zup, farszów i dań z kaszami. Jego miąższ nie jest gorzki, a po obróbce termicznej staje się miękki i aromatyczny. Nie zawiera toksyn i jest w pełni bezpieczny, o ile nie zostanie pomylony z podobnymi gatunkami. Zajączek, podobnie jak inne grzyby leśne, jest źródłem białka oraz węglowodanów. Obecny w nich błonnik wpływa korzystnie na pracę przewodu pokarmowego, detoksykuje, obniża stężenie cholesterolu, a także odżywia florę bakteryjną jelit.

Warto jednak pamiętać, że nawet jadalne grzyby mogą być trudne do strawienia dla osób o wrażliwym układzie pokarmowym. Dlatego, tak jak w przypadku wszystkich dzikich gatunków, wskazany jest umiar i prawidłowe przyrządzenie podgrzybka.

Najczęstsze pomyłki dotyczą podgrzybka brunatnego i borowika szlachetnego. Do złudzenia podobny bywa podgrzybek brunatny, z którym zajączek jest często mylony, ponieważ oba mają ciemny kapelusz i podobne siedliska. Różni je głównie faktura i kolor rurek. U zajączka są one bardziej żółtawe i szybciej sinieją. Te pomyłki nie będą miały większych konsekwencji, co najwyżej zjemy grzyb o nieco innym smaku.

Niektóre pomyłki mogą być jednak nieco mniej przyjemne, jeśli chodzi o konsekwencje. Czasem grzybiarze mylą podgrzybka zajączka z borowikiem ceglastoporym. Ten ma czerwonawe rurki i po przecięciu intensywnie sinieje. Jest to grzyb jadalny dopiero po długim gotowaniu, a spożyty na surowo może powodować zatrucia.

Warto też uważać na borowika żółtoporego, który, choć efektowny, jest niejadalny z powodu gorzkiego smaku. Ma jaśniejszy trzon od podgrzybka z czerwonawym odcieniem i wyraźną siateczkę, której zajączek nie posiada. Doświadczony grzybiarz bez trudu rozpozna więc zajączka po gładkim trzonie, ciemnej barwie kapelusza i żółtych porach.