Ile waży bocianie gniazdo? Odpowiedź może być zaskakująca

Bocianie gniazda mogą mierzyć nawet 2-3 metry wysokości i ważyć ponad tonę. W ich wnętrzu często znajduje się sznurki, folię, a nawet... rękawiczki czy bieliznę - opowiada biolog i ornitolog, Adam Zbyryt z Uniwersytetu w Białymstoku. Teraz poszukuje on największych gniazd bociana białego w całej Europie.

Niewiele osób o tym wie, ale bocianie gniazdo może ważyć nawet kilkaset kilogramów. Rekordowe ptasie domy ważyły nawet półtorej tony
Niewiele osób o tym wie, ale bocianie gniazdo może ważyć nawet kilkaset kilogramów. Rekordowe ptasie domy ważyły nawet półtorej tonyPiotr RybarczykAgencja FORUM
partner merytoryczny
banner programu czyste powietrze

Średnia masa bocianiego gniazda w Polsce wynosi prawie 400 kilogramów. Najcięższe miało prawie 1,5 tony - mówi biolog i ornitolog Adam Zbyryt z Uniwersytetu w Białymstoku. Dane te pochodzą z ważenia 145 gniazd, którymi zajmował się w czasie działań ochronnych - przenoszenia ptasich domów znajdujących się na dachach budynków czy słupach.

Gniazda przenosi się z dwóch powodów: kiedy konstrukcje, na których są one zbudowane, grożą zawaleniem albo gdy ptaki osiedliły się zbyt blisko domów, których właściciele nie tolerują np. zabrudzeń. "Właśnie w czasie przenoszenia gniazd były one ważone. Uzyskaliśmy informacje - po raz pierwszy na tak dużą skalę - dotyczące gniazd zważonych w całości" - podkreślił zoolog.

Bocianie gniazdo może ważyć nawet 1,5 tony

Gniazdo "nowe", czyli w pierwszym roku istnienia, potrafi ważyć nawet ponad 70 kilogramów. "To świadczy o tym, jak wielkim wydatkiem energetycznym jest dla bocianów ich budowa, próba stworzenia gniazda od podstaw. To pomaga też zrozumieć, dlaczego bociany tak często walczą o gniazda już istniejące" - komentuje Adam Zbyryt.

Proces budowy gniazda właściwie nigdy się nie kończy. Bociany każdego roku, powracając z zimowisk, przystępują do rozbudowy i naprawy gniazda. Dokładają tam patyki, znoszą siano, słomę, obornik. Z czasem wnętrze takiego gniazda ulega rozkładowi i formuje się tam gleba. Dlatego masa gniazda jest tak duża.

"Z drugiej strony proces rozkładu zachodzący w gniazdach sprawia, że nie rosną one w nieskończoność, a ulegają rozkładowi i zmniejszeniu. Ale i tak, kiedy ten proces jest powolniejszy, gniazda mogą osiągnąć 2-3 metry wysokości przy średnicy przekraczającej 2 metry. Takie wymiary zdarzają się dość często. Patrząc z dołu trudno przypuścić, jak są wielkie" - mówi przyrodnik.

Średnia masa bocianiego gniazda w Polsce wynosi prawie 400 kilogramów. Najcięższe miało prawie 1,5 tony.
Adam Zbyryt, Uniwersytet w Białymstoku
Bociany swoje gniazda robią dosłownie ze wszystkiego. Do ich budowy wykorzystują przede wszystkim gałęzie, ale także odchody, śmieci czy... bieliznę
Bociany swoje gniazda robią dosłownie ze wszystkiego. Do ich budowy wykorzystują przede wszystkim gałęzie, ale także odchody, śmieci czy... bieliznępixabay.com

Z czego bociany robią gniazda? Śmieci, sznurki i... bielizna

Oprócz materii organicznej w gniazdach bocianich można znaleźć wiele śmieci, np. sznurki, w które często zaplątują się pisklęta. "To jednak prowadzi do zamarcia kończyn, a nawet samoamputacji, co w praktyce dla zwierzęcia oznacza śmierć, bo bocian bez nóg nie przeżyje" - opowiada Adam Zbyryt. "Są też worki foliowe. Co ciekawe, bardzo często w bocianich gniazdach znajduje się bielizna. Spotykałem w gniazdach bokserki, majtki, skarpetki, rękawiczki, czapki...".

W Polsce gniazda usuwa się co kilka lat, zazwyczaj gdy staną się zbyt duże. Jednak np. w Hiszpanii czy Portugalii, gdzie gniazda ulokowane są często na skałach, nikomu ich wielkość nie przeszkadza. Albo też w Serbii czy Chorwacji, gdzie znajdują się na opuszczonych budynkach. Tam gniazda mogą się rozwijać bez ingerencji ze strony człowieka.

Przyrodnicy znają gniazda zajmowane przez bociany przez ponad 50 lat, a nawet takie, które trwają od czasów wojny czy znane jeszcze przed wojną. "Ponieważ bociany w dobrych warunkach żyją powyżej 30 lat, to oznacza, że one są w jakiś sposób zajmowane przez kolejne pary. Że to są tak trwałe miejsca gniazdowania, że przechodzą z pokolenia na pokolenie, choć nie dzieje się to pomiędzy zwierzętami spokrewnionymi, bo młode osiedlają się daleko od miejsca, w którym same przyszły na świat" - wyjaśnia ekspert.

Bardzo często w bocianich gniazdach znajduje się bielizna. Spotykałem w gniazdach bokserki, majtki, skarpetki, rękawiczki, czapki.
Adam Zbyryt, Uniwersytet w Białymstoku
Bocian-rozrabiaka terroryzuje mieszkańców TułowicPolsat News
PAP
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas