Wzrost emisji metanu na Syberii? To skutek zeszłorocznej fali upałów

Badanie międzynarodowego zespołu naukowców opublikowano w "Proceedings of the National Academy of Sciences". Naukowcy przestrzegają, że topnienie wiecznej zmarzliny może mieć tragiczne konsekwencje dla atmosfery. Emitowany wówczas dwutlenek węgla i metan mogą jeszcze bardziej przyspieszać kryzys klimatyczny. - Metan jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ ma o wiele większy potencjał ocieplania klimatu, niż dwutlenek węgla - tłumaczy prof. Nikolaus Froitzheim z Uniwersytetu w Bonn.

Pesymiści wspominają o "bombie metanowej". Jednak dotychczasowe szacunki pokazywały, że gazy cieplarniane z wiecznej zmarzliny przyczynią się do globalnego ocieplenia "zaledwie" w 0,2 st. Celsjusza do 2100 r. Teraz podważają to naukowcy z Niemiec, Polski i Rosji.

Do tej pory badania skupiały się na emisjach pochodzących z rozkładających się szczątków zwierzęcych i roślinnych. Z kolei badanie pod wodzą prof. Froitzheima porównuje koncentrację metanu w syberyjskim powietrzu z mapami geologicznymi. Naukowcy odkryli, że poziom metanu jest znacznie zwiększony w dwóch częściach północnej Syberii. To, co zaskoczyło naukowców, to że nie są to tereny pokryte grubą warstwą zmarzliny, a skałami wapiennymi z paleozoiku, ery trwającej od 541 mln do 251,9 mln lat temu.

W obu tych miejscach podwyższone poziomy gazu pojawiły się po fali ekstremalnych upałów w 2020 r. - Gleba w tych miejscach jest bardzo cienka, zatem raczej bardzo mało prawdopodobne, że emisje pochodziły z rozkładu materii organicznej - tłumaczy prof. Froitzheim.

Naukowcy sugerują, że w skałach mogą być pokłady lodu i zamrożonego gazu. Te, pod wpływem ciepła topnieją i są uwalniane do atmosfery.

Badacze chcą sprawdzić swoją hipotezę, analizując, ile takich gazów może być emitowanych. Zdaniem prof. Froitzheima, biorąc pod uwagę, jak potężne są pokłady gazów naturalnych w Północnej Syberii, jeżeli dostałyby się one do atmosfery, "mogłyby mieć dramatyczny wpływ na już i tak przegrzany klimat Ziemi".

W ciągu ostatnich kilku miesięcy kolejny rok z rzędu Syberię nawiedziła fala upałów, która wywołała pożary. Temperatury sięgały nawet 40 st. Celsjusza, co m.in. przyspieszało topnienie pokrywy lodowej na Morzu Łaptiewów, na północ od Rosji. W zeszłym roku, po apelach mieszkańców, do akcji gaszenia pożarów przyłączyło się wojsko. Kreml przyznał, że pożary są potęgowane przez zmiany klimatu.

Zdaniem amerykańskich naukowców, którzy w czasopiśmie "BioScience" opublikowali raport w sprawie emisji, w 2020 i 2021 r. dwutlenek węgla, metan i tlenki azotu osiągnęły rekordowo wysokie poziomy koncentracji w atmosferze.

Stało się tak pomimo gwałtownego ograniczenia ruchu pojazdów i samolotów, który wymusił lockdown.

Naukowcy ostrzegają, że na 31 wskaźników, dzięki którym oceniamy czy zmiany klimatyczne przyspieszają, w zeszłym roku 16 pobiło rekordy. Wśród nich były właśnie wysokie poziomy koncentracji gazów cieplarnianych. Z wiecznej zmarzliny, ale także torfowisk i mokradeł do atmosfery przenika coraz więcej przyspieszających zmiany klimatu gazów. W kwietniu 2020 r. dwutlenek węgla osiągnął rekordowy, nigdy wcześniej nienotowany poziom w atmosferze.

Źródło: PAP, Zielona Interia